ခရစ္ယာန္ေတြမွာ
ဘုရားႏႈတ္ကပတ္ေတာ္ဆိုတဲ့ က်မ္းစာကို ေရွးက က်မ္းတတ္ပုဂၢိဳလ္၊
ယာဇ္ပေရာဟိတ္မ်ား ႏႈတ္နဲ႔အာဂံုေဆာင္ခဲ့ၾကပါတယ္။ ေပ၊ပရပိုက္၊ သားေရျပား
ေတြေပၚမွာ ေရးသားမွတ္တမ္တင္ထားေပမဲ့ အုပ္စိုးသူမင္းမ်ား၊
သာသနာပိုင္ဘုန္းေတာ္ၾကီးမ်ားကပဲ သိမ္းဆည္းထားပါတယ္။ သာမန္လူမ်ား
ႏႈတ္ကပတ္ေတာ္ကို ဖတ္ရႈဖို႔မေျပာနဲ႔ ၾကားဖို႔ေတာင္ ေတာ္ေတာ္ခဲယဥ္းလွပါတယ္။
BC 1445 - BC400 ကာလအတြင္းမွာ ဓမၼေဟာင္းက်မ္းစာ ၃၉က်မ္း ကို ဟီဘရူးဘာသာ
(ဂ်ဴးဘာသာစကား) နဲ႔ စတင္ေရးသားပါတယ္။ ဓမၼေဟာင္းကာလမွာ ဂ်ဴးလူမ်ိဳးမ်ားရဲ့
ဘာသာျဖစ္လို႔ ဘာသာျပန္ျခင္းမရွိခဲ့ပါဘူး၊ သခင္ေယရႈကာတိုင္မွာအေသခံျပီး
AD30 ေနာက္ပိုင္း ႏွစ္၁၀၀အတြင္းမွာ ဓမၼသစ္ ၂၆က်မ္းကို
ဂရိဘာသာနဲ႔ေရးခဲ့ပါတယ္။ ရုိမင္ကတ္သလစ္ေတြမွာ - အပိုခရာဖာ APOCRYPHA
(ဂ်ဴးရာဇ၀င္) ၁၁က်မ္း ပိုပါတယ္။သခင္ေယရႈဟာ ဘုရားရဲ့သားေတာ္အျဖစ္
ေလာကကိုၾကြဆင္းလာျပီး ဂ်ဴးလူမ်ိဳး သာမက လူတိုင္း ကိုးကြယ္ရတဲ့ ဘုရားအျဖစ္
ေဟာေျပာခဲ့ပါတယ္။ ေက်းဇူးေတာ္ Grace Period ကို က်မ္းစာလာတဲ့အတိုင္း
သားေကာင္မ်ားယာဇ္ပူေဇာ္ျခင္းကို ရပ္တံ့ေစျပီး ဓမၼေဟာင္းက်မ္းကို
ျပည့္စံုေစပါတယ္။ (1)
ဂ်ဴးလူမ်ိဳးမ်ားကေတာ့ ဓမၼေဟာင္းက်မ္းေတြကိုပဲ သံုးစြဲလွ်က္ရွိပါတယ္။
အာရပ္ မြတ္ဆလင္မ်ားက ဓမၼေဟာင္း၊ဓမၼသစ္မ်ား
ကို တမန္ေတာ္မိုဟာမက္အားျဖင့္ ပိုမိုျပည့္စံုတဲ့ ကိုရမ္က်မ္းစာ ွQur'an အျဖစ္ အာရပ္ဘာသာစကားနဲ႔ AD632 မွာျပဳစုျပီးစီးခဲ့ပါတယ္။ သေဘာကေတာ့ ဂ်ဴး၊ အာရပ္၊ ခရစ္ယန္မ်ား အားလံုးဟာ ထာ၀ရဘုရားျခင္းတူၾကတယ္။ ဂ်ဴးဘာသာက ရဟိုး၀ါ လိုေခၚတယ္။ မြတ္ဆလင္ဘာသာမ်ားက အလႅာအရွင္ျမတ္ လို႔ေခၚၾကျပီး ခရစ္ယာန္ေတြက ထာ၀ရဘုရား၊ သခင္ေယရႈ၊ သန္႔ရွင္ေသာ၀ိညာဥ္ (၃)ပါးတစ္ဆူ အျဖစ္ ေခၚေ၀ါၾကတယ္။ ျခံဳၾကည့္ရင္ ဒီဘာသာ၃ရပ္ အေျခခံကေတာ့ ဓမၼေဟာင္းက်မ္း နဲ႔ တစ္ဆူတည္းေသာဘုရားျဖစ္ျပီး၊ ဘာသာေရးယံုၾကည္ခ်က္ နဲ႔ က်င့္၀တ္မ်ားမွာ ကြဲလြဲမႈၾကီးမ်ား ရွိပါတယ္။ သမၼာက်မ္းစာ သမိုင္းမွာ အာရပ္ နဲ႔ ဂ်ဴးလူမ်ိဳး သမိုင္းမပါရင္ မျဖစ္ဘူးလို႔ ေျပာရပါမယ္။ (2)
St. Jerome ဂ်ာေရာမ္ c347-420
လက္တင္ဘာသာ ခရစ္ယာန္ သမၼာက်မ္းစာ ဘာသာျပန္သူအေနနဲ႔ စိန္႔ေအာဂတ္စတင္း နဲ႔ စိန္႔ဂ်ာေရာမ္ တို႔၂ဦးတို႔ဟာ ထင္ရွားပါတယ္။ ယခင္က ဓမၼေဟာင္းက်မ္းကို ဟီဗရူး နဲ႔ ဂရိ ႏွစ္ဘာသာနဲ႔ ေရးသားထားတဲ့အခ်ိန္ လက္တင္ဘာသာနဲ႔ ဘာသာျပန္ထားတာ အနည္းအက်ဥ္းရွိပါတယ္။ စိန္႔ ဂ်ာေရာမ္ ကေတာ့ က်မ္းစာတစ္ခုလံုးကို ဘုန္းေတာ္ၾကီးေကာင္စီခြင့္ျပဳခ်က္နဲ႔ ဘာသာျပန္ခဲ့ပါတယ္။ သမၼာက်မ္းစာကို အျခားဘာသာမ်ားသို႔ ျပန္ဆိုျခင္းခြင့္မျပဳတဲ့ပါ။ ဟီဗရူး၊ ဂရိ နဲ႔ လက္တင္ဘာသာ မ်ားနဲ႔ AD1400 အထိ က်မ္းတတ္ပုဂၢိဳလ္မ်ားသာ သမၼာက်မ္းစာကို ဖတ္ခြင့္ရခဲ့ပါတယ္။ စိန္႔ဂ်ာေရာမ္ ဘာသာျပန္တဲ့ လက္တင္ဘာသာ သမၼာက်မ္းစာကို ႏွစ္တေထာင္ေလာက္ (AD 400 to 1400) သံုးစြဲခဲ့တယ္ဆိုတာ ေတာ္ေတာ္အံ့ၾသဘြယ္ပါပဲ။ စိန္႔ဂ်ာေရာမ္ ဟာ ဂရိလူမ်ိဳးျဖစ္ဟန္ရွိပါတယ္။ ငယ္စဥ္က ေရာမျမိဳ႔ကို ပညာသြားသင္ျပီး ဂရိ နဲ႔ ဟီဗရူး၊ လက္တင္ဘာသာမ်ား တတ္ေျမာက္ခဲ့တယ္။ c478 ႏွစ္ေလာက္မွာ ရိုမင္ကက္သလစ္ဘုန္ၾကီးအျဖစ္ သိကၡာတင္ခံရတယ္။ သူ႔ဘ၀တေလွ်ာက္လံုး သူငယ္ခ်င္းမိတ္ေဆြမ်ား၊ ေနာက္လိုက္မ်ား နဲ႔ အတူေနထိုင္ရင္း သမၼာက်မ္းစာ လက္တင္ဘာသာျပန္ေရးကို ဘ၀တေလွ်ာက္လံုး ေသသည္အထိ လုပ္ေဆာင္သြားခဲ့ပါတယ္။
Notes: သမၼာက်မ္းစာရဲ့ မူရင္း ဟီဗရူး နဲ႔ ဂရိ (ေဟျဗဲ ႏွင့္ ေဟလသပါဌိေတာ္) ႏွစ္ဘာသာကို က်မ္းစာေက်ာင္းမ်ားမွာ ႏွစ္ခ်ီသင္ၾကားရပါတယ္။ လက္တင္ဘာသာလည္း သင္ရပါတယ္။ ျမန္မာက်မ္းစာ ဆရာၾကီးယုဒႆန္ဘာသာျပန္ရာမွာ မူရင္း ေဟျဗဲ နဲ႔ ေဟလသ ႏွစ္ဘာသမွ တိုက္ရိုက္ျပန္ပါတယ္။ အဂၤလိပ္ဘာသာမွ ျပန္ဆိုျခင္းမဟုတ္ပါ။
ေရွးေခတ္က သမၼာက်မ္းစာကို နည္းမ်ိဳးစံုနဲ႔ ပံုႏွိပ္ၾကေပမဲ့ လက္ေရးနဲ႔ေရးတာပဲမ်ားတယ္။ အလြန္အခ်ိန္ကုန္ျပီး က်မ္းစာကို လွပ၊ၾကည့္ရႈဘြယ္ေကာင္းေအာင္ Illumination & Rubrication ကႏုတ္ပန္းမ်ားနဲ႔ ေတာက္ပေစျခင္း၊ ေရာင္စံု စာလံုးမ်ားထည့္ေရးေပးျခင္း ေတြလုပ္ေပးရေတာ့ ပိုျပီးအခ်ိန္နဲ႔ ေငြကုန္က်စရိတ္ၾကီးလွပါတယ္။ ဘုန္းေတာ္ၾကီးေက်ာင္းမ်ား၊ အစိုးရအုပ္ခ်ဳပ္သူ၊ တကၠသိုလ္ေက်ာင္းၾကီးမ်ား နဲ႔ ခ်မ္းသာၾကြယ္၀သူမ်ားေလာက္ပဲ ၀ယ္ယူႏိုင္ပါတယ္။ ေငြသိပ္မေပးႏိုင္သူမ်ားကေတာ့ ေရာင္စံု၊ပန္းကႏုတ္ေတြ မထည့္ၾကပါဘူး။
AD 1400 မွာ ဂူဒင္ဗက္ ဆိုတဲ့ ဂ်ာမန္လူမ်ိဳးတေယာက္ အခုေခတ္ေပၚ ခဲစာလံုးစနစ္ ပံုႏွိပ္စက္ကို စတင္တီထြင္ပါတယ္။ Gutenberg ပံုႏွိပ္စက္ တီထြင္ျခင္းကို တီထြင္မႈမ်ားသမိုင္းမွာ အၾကီးမားဆံုးတစ္ခုအျဖစ္ သတ္မွတ္ထားပါတယ္။ ႏွစ္ေပါင္း ၆၀၀ ေက်ာ္ၾကာပါျပီ၊ ကာလာေကာပီယာ နဲ႔ ေအာ့ဖ္ဆက္မ်ား ေပၚလာေပမဲ့ အေျခခံပံုႏွိပ္နည္းကေတာ့ ဂူဒင္းဘတ္စနစ္ပါပဲ။ တီထြင္သူ ဂူဒင္းဘတ္ဟာ သမၼာက်မ္းစာကို ရိုက္ႏွိပ္ဖို႔ ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာၾကိဳးစားရပါတယ္။ ပထမဆံုး စာအုပ္ ၁၃၅ အုပ္ကို အီတလီလုပ္စာရြက္မ်ားသံုးျပီး ဂ်ာမဏီႏိုင္ငံမွာ ရိုက္ႏွိပ္ပါတယ္။ တျပိဳင္တည္း ၄၅အုပ္ကို သားေရျပားေပၚမွာ ရိုက္ႏွိပ္ပါတယ္။ စာမ်က္ႏွာ ၁၂၇၂ မ်က္ႏွရွိျပီး စာေၾကာင္း ၄၂ခု သံုးထားတဲ့အတြက္ 42-line Bible လို႔လဲေခၚၾကပါတယ္။ ရိုက္ျပီးခ်ိန္ မွာၾကားသူမ်ားအလိုအတိုင္း ေရာင္စံုစာလံုး၊ ပန္းကႏုတ္မ်ား လုပ္ေပးျပီး စာအုပ္ခ်ဳပ္ရပါတယ္။ အားလံုး တခ်က္တည္း ေရာင္းကုန္သြားၾကပါတယ္။ ဒီေခတ္ကာလ လက္နဲ႔ေရးတဲ့ က်မ္းစာမ်ားထက္ ပိုမိုတိက်၊ ေသသပ္၊ျမန္ဆန္ပါတယ္။ ေစ်းႏႈန္းကလည္း ေတာ္ေတာ္သက္သာပါတယ္။ အဲဒီ ပထမဆံုး Gutenberg Bible 47 book ၄၇အုပ္ အခုထိက်န္ေနဆဲပါပဲ။ စာမ်က္ႏွာအျပည္အစံုကေတာ့ ၂၁အုပ္ပဲရွိပါတယ္။ ဒီစာအုပ္ေတြဟာ တစ္အုပ္ကို အေမရိကန္ေဒၚလာ ၂၅ သန္းကေန ၃၅သန္း တန္ဖိုးရွိေနျုပီျဖစ္လို႔ ကမၻာေပၚမွာ ေစ်းအၾကီးဆံုးစာအုပ္ေတြ ျဖစ္ေနပါျပီ။
ဂူဒင္းဗတ္ က်မ္းစာ နဲ႔ ဂ်ာေရာမ္ က်မ္းစာ (လက္တင္ဘာသာ) ၂ခုကို အင္တာနက္မွာ အလြယ္တကူ ရႏိုင္ပါတယ္။ ကာလာေကာ္ပီလုပ္ျပီး သိမ္းထားလိုသူမ်ား အခမဲ့ေဒါင္းလုပ္္ႏိုင္ပါတယ္။ ဲ့ လင့္ခ္ေတြ အမ်ားၾကီးထဲက တစ္ခုကို ၾကည့္ပါ။ (3)
http://molcat1.bl.uk/treasures/gutenberg/search.asp (4)
ဘာသာျပန္ျခင္းမ်ား
John Wycliffe's (1324-1384) ဂြ်န္၀တ္ကလစ္ဖိုင္ ဆိုသူ ပါေမာကၡတစ္ဦးက အဂၤလိပ္ဘာသာျပန္ခဲ့တဲ့စာအုပ္ကို အဂၤလန္မွာ သိမ္းဆည္းထားသူဆိုရင္ အရွင္လတ္လတ္မီးရိႈ႔သတ္ပစ္ခဲ့ပါတယ္။ မာတင္လူတာ (1843-1546)ကေတာ့ ပရိုတက္စတင့္ခြဲထြက္ခဲ့တယ္။ ဂ်ာမန္ဘာသာနဲ႔ က်မ္းစာကို ဘာသာျပန္ျပီး ပုပ္ရဟန္းမင္းၾကီးစိုးမႈက ေတာ္လွန္ေရးစတင္ခဲ့တယ္။ ပုပ္ရဟန္းမင္း ၾကီးစိုးေသာေခတ္ ကုန္ဆံုးသြားျပီးတဲ့ေနာက္ပိုင္းေတာ့ ရိုမင္ကက္သလစ္ဘုန္းေတာ္ၾကီးမွ လြတ္လပ္ခြင့္ကို ေလွ်ာ့ေပါ့ေပးခဲ့ပါတယ္။ ဒီေနာက္ သမၼာက်မ္းကို ဘာသာအားလံုးနီးပါးျပန္ၾကတယ္။ လူအားလံုး ဘုရားနဲ႔ တိုက္ရိုက္ဆက္သြယ္ခြင့္ရသြားပါတယ္။ ဆုေတာင္းျခင္းဟာ လူသားမွဘုရားထံသို႔ စကားေျပာျခင္းျဖစ္ျပီး၊ က်မ္းစာဖတ္ျခင္းဟာ ဘုရားေျပာစကားကို နားေထာင္ျခင္း လို႔သတ္မွတ္ပါတယ္။ သမၼာက်မ္းစာကို ဘာသာျပန္ျခင္း၊ အနက္ဖြင့္ျခင္း မ်ားကိုေတာ့ က်မ္းစာနားလည္သူ ဘုန္းေတာ္ၾကီးသာလွ်င္ လုပ္ေဆာင္ၾကပါတယ္။
အေနာက္ႏိုင္ငံ ဘာသာစကားမ်ားမွာလည္း က်မ္းစာဘာသာျပန္သူမ်ားစြာေပၚလာပါတယ္။ အသင္းေတာ္တစ္ခု ၾကီးမားလာလွ်င္ မိမိအသင္းသားမ်ားအတြက္ အနက္ဖြင့္က်မ္းစာမ်ား သီးသန္႔ထုတ္ေ၀လာၾကသည္။ ယခုေခတ္ပံုႏွိပ္ထုတ္ေ၀ေရးမွာ ေငြေၾကး၊ အခ်ိန္ သိပ္မကုန္တာေၾကာင့္ လြတ္လပ္မႈကို လိုလားတဲ့အသင္းေတာ္မ်ား ကိုယ္ပိုင္က်မ္းစာအုပ္အသစ္မ်ားထြက္လာၾကသည္။ Charismatic Movement (ဟာေလလုယ)ခ်ီးမြမ္းျခင္းအသင္းေတာ္မ်ား ၁၉၆၀ ေနာက္ပိုင္း ပရိုကတ္စတင့္အသင္းေတာ္မ်ားမွာ ေပၚေပါက္လာပါတယ္။ ၁၉၆၇ ေနာက္ပိုင္းမွာ ရိုမင္ကက္သလစ္အသင္းေတာ္မ်ားမွာ ေပၚလာပါတယ္။ သီဆိုခ်ီးမြမ္း၊ သက္ေသခံျခင္း၊ စုေပါင္းအသံထြက္ဆုေတာင္းျခင္း တုိ႔အျပင္ အျခားေသာဘာသာစကားေျပာဆိုတဲ့ Pentecostal အသင္းေတာ္မ်ား မ်ားစြာေပၚေပါက္လာခဲ့ပါတယ္။ ခရစ္ယာန္မ်ား လူဦးေရအားလံုးရဲ့ ၂၅ရာႏႈံးအထိ လူဦးေရတိုးတက္လာျပီး တရုပ္၊ကိုးရီးယား ႏိုင္ငံမ်ားမွာေတာ္ေတာ္က်ယ္ျပန္႔ လာပါတယ္။ သူတို႔လည္း ကိုယ္ပိုင္ ဘာသာျပန္က်မ္းစာမ်ား ထုတ္ေ၀လာၾကပါတယ္။
တကမၻာလံုးက ဘာသာစကားအားလံုးနီးပါးသို႔ ဘာသာျပန္ထားပါတယ္။ The Book A History of Bible by Christopher De Hamel 2001-Print စာအုပ္မွာေတာ့ ဘာသာျပန္မႈမ်ားကို ေရးထားပါတယ္။ Wikipedia မွာလည္း ရွာႏိုင္ပါတယ္။ ျမန္မာနဲ႔နီးစပ္တဲ့ အာရွလူမ်ိဳး ဘာသာျပန္မ်ားပဲ အနည္းက်ဥ္းေဖၚျပပါမယ္။ (4)
ျမန္မာ။ အေမရိကန္လူမ်ိဳး ဆရာၾကီးယုဒႆန္ Judson (1788-1850) ျမန္မာဘာသာကို မူရင္း ဟီဗရူး နဲ႔ ဂရိဘာသာတို႔မွ ျပန္ဆိုခဲ့ပါတယ္။ ျမန္မာ၊ပါဌိ အဘိဓါတ္ျပဳစုခဲ့ပါတယ္။
ကခ်င္။ ဆြီဒင္လူမ်ိဳး (အေမရိကန္ႏိုင္ငံသား) Ola Hanson (1864-1927) ကခ်င္ဘာသာ (ဓမၼေဟာင္း၊ ဓမၼသစ္ ၂ခုစလံုး) ျပန္ဆိုခဲ့ပါတယ္။ ကခ်င္အဘိဓါန္ ျပဳစုခဲ့ပါတယ္။
ကရင္၊ First Sagaw Karen Bible, published in 1853
ရွမ္း၊ ဓမၼသစ္က်မ္းကို Rev. Cushing (အေမရိကန္ႏိုင္ငံသား) ဘာသာျပန္ျပီး 1882 မွာထုတ္ေ၀ခဲ့ပါတယ္။ ဓမၼေဟာင္းကိုေတာ့ Dr. Kirkpatrick ဘာသာျပန္ျပီး 1891 မွာထုတ္ေ၀ခဲ့ပါတယ္။ (4a)
တမီးလ္။ ဂ်ာမန္လူမ်ိဳး Johann Phillip Fabricuisu (1711-1791) သိရိလကၤာကို ၁၇၄၀မွာေရာက္လာျပီး ဓမၼသီခ်င္းမ်ားနဲ႔ က်မ္းစာတအုပ္လံုးကို ဘာသာျပန္ခဲ့ပါတယ္။
ထိုင္း။ အဂၤလိပ္လူမ်ိဳး John Taylor Jones (1802 - 1852) ထိုင္းႏိုင္ငံမွာ အႏွစ္၄၀ ကြယ္လြန္သည္အထိေနထိုင္ျပီး၊ ဓမၼသစ္က်မ္းကို ဂရိဘာသာမွ ထိုင္းဘာသာျပန္ဆိုခဲ့ပါတယ္။
ဘဂၤလားေဒ့ခ်္၊ အဂၤလိပ္လူမ်ိဴး William Carey (1761-1834) အိႏိၷယႏိုင္ငံသာသနာျပဳဆရာျဖစ္ျပီး ဘဂၤလားဘာသာ Bengali ၊ သကၠတဘာသာ Sankrit ျပန္ခဲ့ပါတယ္။ အျခား အိႏၷိယဘာသာမ်ားစြာလည္း ျပန္ဆိုခဲ့ပါတယ္။ တမီးလ္ အဘိဓါန္ကိုလည္း ျပဳစုခဲ့ပါတယ္။
တရုပ္၊ ဘုရားမရွိတဲ့ ကြန္ျမဴနစ္တရုပ္ႏိုင္ငံၾကီးဟာ ကမၻာလူဦးေရအမ်ားဆံုးျဖစ္ျပီး ၁၉၇၀ ေနာက္ပိုင္း ဘာသာေရးလြတ္လပ္ခြင့္ရလာတယ္။ ၁၉၉၀ တရုပ္ကြန္ျမဴနစ္မ်ားရဲ့ စီးပြားေျပာင္းလဲမႈေနာက္ပိုင္းမွာ ခရစ္ေတာ္ကို ယံုၾကည္သူ အံ့မခန္းတိုးပြားလာပါတယ္။ တရုပ္အစိုးရကေတာ့ ဘာသာေရးအဖြဲ႔အားလံုးကို ခ်ဳပ္ကိုင္ထားဆဲျဖစ္ပါတယ္။ အစိုးရတရား၀င္စာရင္းအရ ခရစ္ယန္ ၁၅သန္းေလာက္ပဲရွိေသာ္လည္း CIA Fact နဲ႔တျခားသုေတသနျပဳခ်က္မ်ားအရ သန္း၄၀ မွ ၁၃၀ အတြင္းမွာရွိေနပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ သမၼာက်မ္းစာ ဘာသာျပန္ျခင္းကိုလည္း အသင္းေတာ္အမ်ိဳးမ်ိဳးက လုပ္ေဆာင္ေနရပါတယ္။ ေအာက္ေဖၚျပပါမ်ားဟာ အခ်က္မ်ားအခ်ိဳ႔ ျဖစ္ပါတယ္။
Catholic Bible: 1968 the New and Old Testaments were published in a single volume. Protestant Bible: Prof. Ghazarian and Dr. Joshua Marshman the New Testament being published in 1813, and the whole Bible in 1822, by the liberality of the British and Foreign Bible Society. Same period in 1807 the Rev. Robert Morrison translation task was finished in November, 1819, published, in 21 volumes, in 1823. The next new translation was made by Walter Henry Medhurst, Karl Gutzlaff, and Elijah Coleman Bridgman. New Testament in 1835 ; translation of the Old Testament in 1840 and published by Gutzlaff. The committee, aided by several native scholars (principally the Chinese scholar Wang Tao), whole Bible completed in 1853 “The Delegates Version”. Anqing Beijing Mandarin versions was printed in 1864.
List of Chinese Bible translations
遺詔全書, 1822
神天聖書, 1823-1824
Chinese Union Version (和合本), 1904-1919 Read it here
Studium Biblicum Version (思高譯本), 1935-1968
Lu Zhenzhong's translation (呂振中譯本), 1970
Dangdai Shenjing (當代聖經), 1974
Today's Chinese Version (現代中文譯本), 1979
New Chinese Version (聖經新譯本), 1993
Pastoral Bible (Chinese) (牧靈聖經), 1991-1999
Recovery Version (聖經恢復本), 2003 (Watchman Ngee)
John C. Wu's translation (新經全集), 1946
(4b)
ျမန္မာဘာသာ က်မ္းစာမ်ား
ျမန္မာက်မ္းစာအုပ္မ်ားမွာ အဂၤလိပ္က်မ္းစာအုပ္မ်ားကဲ့သို႔ Revision အမ်ိဳးအစားမ်ားစြာမရွိေသးေသာ္လည္း ေခတ္ကာလလိုအပ္ခ်က္အရ အမ်ိဳးအစားေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားထုတ္ေ၀လာ ၾကပါတယ္။ ယခင္က ႏွစ္ျခင္းအသင္းေတာ္၊ ကက္သလစ္အသင္းေတာ္၊ အဂၤလိကန္၊ မက္သဒစ္ စသည့္အသင္းေတာ္မ်ားလည္း မိမိအသင္းေတာ္ႏွင့္ေလ်ာက္ပတ္ေသာ က်မ္းစာမ်ားကို ျမန္မာဘာသာျပန္ျပီး တိုင္းရင္းသားဘာသာအသီးသီးသို႔လည္း ဘာသာျပန္ရတယ္။ ဆရာၾကီးယုဒႆန္၏ ဟီဗရူး ႏွင့္ ဂရိဘာသာမွ ဘာသာျပန္ထားတဲ့ က်မ္းစာကို အသင္းေတာ္မ်ားစြာက အသံုးျပဳေနၾကတာ အႏွစ္၂၀၀ ရွိျပီျဖစ္ပါတယ္။
ျမန္မာက်မ္းစာအုပ္မ်ား အမ်ိဳးအစားမ်ားစြာ ခ်ီးမြမ္းျခင္းအသင္းေတာ္မ်ားေခတ္မွာ ေပၚေပါက္လာပါတယ္။ ျမန္မာမ်ားျပားစြာ ျပည္ပသြားေရာက္ အလုပ္လုပ္ကိုင္တဲ့ ေခတ္ကာလပါ။ ၁၉၈၈ခုႏွစ္ကစတင္ျပီး ျမန္မာမ်ား ျပည္ပထြက္လာရင္း ၂၀၀၇ ေနာက္ပိုင္းမွာ အလံုးအရင္းနဲ႔ ဥေရာပ၊အေမရိကားအထိ ျပန္႔ႏွ႔ံလာခ်ိန္မွာ ျပည္တြင္းျပည္ပ၊ ျမန္မာမ်ိဳးဆက္သစ္ ခရစ္ယန္မ်ား ေပၚေပါက္လာပါတယ္။ အမ်ားစုကေတာ့ လက္ရွိ ဆရာၾကီးယုဒႆန္ရဲ့ က်မ္းစာကို သံုးစြဲေနတုန္းပါ။ အဂၤလိပ္က်မ္းစာမွာလည္း King James နဲ႔ NIV အေမရိကန္ ၂မ်ိဳး လူသံုးမ်ားတဲ့အတြက္ ျမန္မာမ်ားလည္း ဆရာယုဒႆန္က်မ္းစာ နဲ႔ ေခတ္သစ္ျမန္မာက်မ္းစာ ၂မ်ိဳးကို ျမန္မာက်မ္းစာအသင္းကိုယ္တိုင္မွ ထုတ္ေ၀ေနပါတယ္။ ကက္သလစ္ျမန္မာအသင္းေတာ္ကလည္း သူတို႔ဘာသာျပန္အဖြဲ႔နဲ႔ က်မ္းစာထုတ္ေ၀ပါတယ္။ ကက္သလစ္က်မ္းစာဖတ္ၾကည့္ရင္ အေခၚအေ၀ၚ၊ စာလံုးေပါင္းေတြက မတူၾကပါဘူး။ ပရိုတက္စတင့္က်မ္းစာအသစ္ေတြမွာေတာ့ ခ်ီးမြမ္းျခင္း အစား ေထာမနာျပဳျခင္းလို႔ ေရးထားတယ္။ ေရႊလင္းတကို လင္းယုန္ငွက္ လို႔ျပန္ေရးထားတယ္။ အညိဳေရာင္ က်မ္းစာသစ္ (Judson The Eagle Version) တအုပ္လည္း ၂၀၀၇ေလာက္က ထြက္လာပါတယ္။ ေအာက္ေျခမွာ အျပန္အလွန္က်မ္းကိုးမ်ားေရးသားထားျပီး၊ က်မ္းစာေျမပံုမ်ားကို ေရာင္စံုနဲ႔ေဖၚျပထားပါတယ္။ ဆရာယုဒႆန္က်မ္းစာကို စာလံုးအနည္းငယ္ေလာက္ပဲေျပာင္းေပးပါတယ္။ ခပ္ထူထူနဲ႔ က်မ္းစာတအုပ္ကေတာ့ ျမန္မာျပည္ Charismatic Churches ေတြ ေတာ္ေတာ္သံုးၾကပါတယ္။ ျမန္မာလို ေသေသခ်ာခ်ာ ေလ့လာလိုသူမ်ားအတြက္ အထူးအသံုး၀င္တဲ့ ရွင္းလင္းခ်က္မ်ား၊ က်မ္းစာဖတ္နည္းမ်ား၊ က်မ္းစာသမိုင္းမ်ား၊ မာတိကာ နဲ႔ က်မ္းညြန္းမ်ား စံုလင္စြာ ဘာသာျပန္ထားပါတယ္။ ဧ၀ံေဂလိ အသင္းေတာ္မ်ားလည္း သူတို႔အသင္းေတာ္သံုးဖို႔အတြက္ ျမန္မာဘာသာ၊ တိုင္းရင္းသားဘာ တစိတ္တပိုင္း ဘာသာျပန္ အသံုးခ်ေနၾကပါတယ္။ အင္တာနက္ ျမန္မာက်မ္းစာကိုေတာ့ ျမန္မာလူမ်ိဳးမ်ား သိပ္မသံုးၾကေသးပါဘူး။ လက္ရွိ myanmarbible.com နဲ႔ burmesebible.com ႏွစ္ခုစလံုး ဆရာၾကီးယုဒႆန္က်မ္းစာကိုပဲ အသံုးျပဳထားပါတယ္။
ေအာက္မွာေတာ့ ရွင္ေယာဟန္ခရစ္၀င္က်မ္းကို ေခတ္သံုးျမန္မာ၊ ဂ်ပ္ဆင္ျမန္မာ၊ ကက္သလစ္ျမန္မာ .. အမ်ိဳးအစား၃မ်ိဳးဖတ္ၾကည့္ႏိုင္ပါတယ္။ ေခတ္သံုးျမန္မာက်မ္းစာဟာ အေမရိကန္ NIV ကေန တိုက္ရိုက္ဘာသာျပန္ထားတဲ့အတြက္ ရွင္လင္းျပီး၊ လူငယ္မ်ားအတြက္ ျမန္မာေခတ္စကားနဲ႔ အဆင္ေျပေအာင္ လုပ္ထားတာေတြ႔ရပါတယ္။ က်မ္းပိုဒ္နံပါတ္မ်ားကို လက္၀ဲဘက္မွာ သီးသန္႔ေရးသားထားတဲ့အတြက္ ပိုမိုရွင္းလင္းစြာဖတ္ႏိုင္ပါတယ္။
အခုေခတ္ အင္တာနက္ နဲ႔ iPhone, PDA ေတြက ေကာင္းလြန္းအားၾကီးေတာ့ သမရိုးက် စာအုပ္က်မ္းစာ မကိုင္ခ်င္ျဖစ္လာၾကတယ္။ အသင္းေတာ္ေတြမွာလည္း ပရိုဂ်က္တာေတြရွိေနေတာ့ က်မ္းစာ နဲ႔ ဓမၼသီခ်င္းမ်ားကို ပိတ္ကားေပၚထိုးျပတဲ့အတြက္ က်မ္းစာအုပ္မပါပဲ ဘုရားေက်ာင္းသြားျခင္းလုပ္ၾကတယ္။ စင္ကာပူက လူငယ္မ်ားစြာ ေသာင္းနဲ႔ခ်ီ ၀တ္ျပဳစည္းေ၀းပြဲေတြလုပ္တဲ့ ဘုရားေက်ာင္းၾကီးေတြကို လာတတ္တဲ လူငယ္မ်ားလည္း လက္ထဲမွာက်မ္းစာအုပ္ ကိုယ္စီကိုင္လာတာေတြ႔မိပါတယ္။ တရားေဟာဆရာကလည္း ပရိုဂ်က္တာနဲ႔ ပိတ္ကားေပၚမွာထုိးျပေပမဲ့ ကိုယ့္က်မ္းစာအုပ္ကိုေတာ့ ဘုရားေက်ာင္းယူလာဖို႔မေမ့ပါနဲ႔ လို႔ စာအုပ္က်မ္းစာကိုပဲ အားေပးေနတာေတြ႔မိပါတယ္။
အသင္းေတာ္သင္းအုပ္ဆရာ တရားေဟာခ်က္တခုမွာ .. လူငယ္ေတြ ဘုရားေက်ာင္းလာခ်င္ေအာင္ အတီး၊အမႈတ္၊အက Appetizers ေတြအတြက္ ေငြအကုန္ခံမယ္ဆိုျပီး လူၾကီးေတြဆံုးျဖက္တယ္တဲ့။ ေငြသာကုန္သြားတယ္ လူငယ္ေတြ ဘုရားေက်ာင္းေရာက္မလာဘူး။ ဘာျဖစ္လို႔လဲဆိုေတာ့ ဘုရားေက်ာင္းမွ ၀ိညာဥ္တန္ခိုးရွိရင္ လူငယ္ေတြလာမွာပါ ... ဆိုတာၾကားေယာင္မိပါတယ္။ ဘုရားသခင္ရဲ့ ႏႈတ္ကပတ္ေတာ္ နဲ႔ မိဘမ်ား မိတ္သဟာရျဖစ္ျပီးရင္ သားသမီးမ်ားလည္း က်မ္းစာဖတ္၊ ဘုရားေက်ာင္းသြား ျဖစ္လာမွာပါ။ ကြ်ႏု္ပ္သား ေန႔စဥ္က်မ္းစာမဖတ္ေသးေသာ္လည္း အခ်ိန္တန္ရင္ ဖတ္လာမွာပါ။ က်မ္းစာကို အဂၤလိပ္စာ ကြ်မ္းခ်င္လို႔ အလြတ္ရေပမဲ့ အနက္အဓိပၸါယ္ကေတာ့ ဘုရားရွင္ရဲ့ ထိေတြ႔မႈအားျဖင့္သာ ရရွိပါတယ္။ ဆုေတာင္းျခင္း၊ က်မ္းစာဖတ္ျခင္းအားျဖင့္ အစျပဳရပါတယ္။
ဘယ္လိုပင္ျဖစ္ပါေစ .. ျမန္မာအမ်ားစုကေတာ့ ဆရာၾကီးယုဒႆန္စာအုပ္ (ဂ်ပ္ဆင္က်မ္းစာ) ကို ႏွစ္မ်ားစြာဆက္လက္သံုးဦးမွာပါပဲ။
http://www.murann.com/ezine/index.php?option=com_content&view=article&id=176:2010-07-02-06-59-15&catid=2:knowledge&Itemid=3
Reference
1. The Bible A History of The Bible , CHRISTOPHER DE HAMEL 2001
2. ၀ိညာဥ္သစ္မဂၢဇင္း ကမာၻေပၚ ေငြေၾကးအခ်မ္းသာဆံုးလူမ်ိဳးေတာ္ နဲ႔ ၀ိညာဥ္ေရး
3. St. Jerome ဂ်ာေရာမ္
4. ဂူဒင္းဘတ္က်မ္းစာအုပ္ http://en.wikipedia.org/wiki/Johannes_Gutenberg
4a. ရွမ္းဘာသာ Shan Mission http://www.shan-missions.com/
ကခ်င္ဘာသာ ေဒါက္တာအိုလာဟတ္ဆင္ http://kachintodayusa.org/documents
4b. ဘာသာျပန္ျခင္းမ်ား http://en.wikipedia.org/wiki/Bible_translations_by_language
5. မုရန္မဂၢဇင္း အံ့ၾသဘြယ္ ဂ်ဴးလူမ်ိဴး
6. အံၾသဘြယ္ရာစာအုပ္တအုပ္ The Bible
- ထာ၀ရဘုရား၏ သမၼာက်မ္း (Original Tongues by Rev. A. Judson, DD)
- က်မ္းစာေတာ္ျမတ္ (ကက္သလစ္ျမန္မာက်မ္းစာေတာ္ျမက္ဘာသာျပန္အဖြဲ႔ ၂၀၀၅)
- သမၼာက်မ္း ( by Rev. A. Judson, DD. The Eagle Edition - 2006)
- သမၼာက်မ္း၊ ေခတ္သံုးျမန္မာစကား ( by MYA CL 62 , Published by The Bible Society of Myanmar)
- သမၼာက်မ္း (ေလ့လာနည္း ျဖည့္ဆည္းထားသည္). (Original Tongues by Rev. A. Judson, DD)
ကို တမန္ေတာ္မိုဟာမက္အားျဖင့္ ပိုမိုျပည့္စံုတဲ့ ကိုရမ္က်မ္းစာ ွQur'an အျဖစ္ အာရပ္ဘာသာစကားနဲ႔ AD632 မွာျပဳစုျပီးစီးခဲ့ပါတယ္။ သေဘာကေတာ့ ဂ်ဴး၊ အာရပ္၊ ခရစ္ယန္မ်ား အားလံုးဟာ ထာ၀ရဘုရားျခင္းတူၾကတယ္။ ဂ်ဴးဘာသာက ရဟိုး၀ါ လိုေခၚတယ္။ မြတ္ဆလင္ဘာသာမ်ားက အလႅာအရွင္ျမတ္ လို႔ေခၚၾကျပီး ခရစ္ယာန္ေတြက ထာ၀ရဘုရား၊ သခင္ေယရႈ၊ သန္႔ရွင္ေသာ၀ိညာဥ္ (၃)ပါးတစ္ဆူ အျဖစ္ ေခၚေ၀ါၾကတယ္။ ျခံဳၾကည့္ရင္ ဒီဘာသာ၃ရပ္ အေျခခံကေတာ့ ဓမၼေဟာင္းက်မ္း နဲ႔ တစ္ဆူတည္းေသာဘုရားျဖစ္ျပီး၊ ဘာသာေရးယံုၾကည္ခ်က္ နဲ႔ က်င့္၀တ္မ်ားမွာ ကြဲလြဲမႈၾကီးမ်ား ရွိပါတယ္။ သမၼာက်မ္းစာ သမိုင္းမွာ အာရပ္ နဲ႔ ဂ်ဴးလူမ်ိဳး သမိုင္းမပါရင္ မျဖစ္ဘူးလို႔ ေျပာရပါမယ္။ (2)
St. Jerome ဂ်ာေရာမ္ c347-420
လက္တင္ဘာသာ ခရစ္ယာန္ သမၼာက်မ္းစာ ဘာသာျပန္သူအေနနဲ႔ စိန္႔ေအာဂတ္စတင္း နဲ႔ စိန္႔ဂ်ာေရာမ္ တို႔၂ဦးတို႔ဟာ ထင္ရွားပါတယ္။ ယခင္က ဓမၼေဟာင္းက်မ္းကို ဟီဗရူး နဲ႔ ဂရိ ႏွစ္ဘာသာနဲ႔ ေရးသားထားတဲ့အခ်ိန္ လက္တင္ဘာသာနဲ႔ ဘာသာျပန္ထားတာ အနည္းအက်ဥ္းရွိပါတယ္။ စိန္႔ ဂ်ာေရာမ္ ကေတာ့ က်မ္းစာတစ္ခုလံုးကို ဘုန္းေတာ္ၾကီးေကာင္စီခြင့္ျပဳခ်က္နဲ႔ ဘာသာျပန္ခဲ့ပါတယ္။ သမၼာက်မ္းစာကို အျခားဘာသာမ်ားသို႔ ျပန္ဆိုျခင္းခြင့္မျပဳတဲ့ပါ။ ဟီဗရူး၊ ဂရိ နဲ႔ လက္တင္ဘာသာ မ်ားနဲ႔ AD1400 အထိ က်မ္းတတ္ပုဂၢိဳလ္မ်ားသာ သမၼာက်မ္းစာကို ဖတ္ခြင့္ရခဲ့ပါတယ္။ စိန္႔ဂ်ာေရာမ္ ဘာသာျပန္တဲ့ လက္တင္ဘာသာ သမၼာက်မ္းစာကို ႏွစ္တေထာင္ေလာက္ (AD 400 to 1400) သံုးစြဲခဲ့တယ္ဆိုတာ ေတာ္ေတာ္အံ့ၾသဘြယ္ပါပဲ။ စိန္႔ဂ်ာေရာမ္ ဟာ ဂရိလူမ်ိဳးျဖစ္ဟန္ရွိပါတယ္။ ငယ္စဥ္က ေရာမျမိဳ႔ကို ပညာသြားသင္ျပီး ဂရိ နဲ႔ ဟီဗရူး၊ လက္တင္ဘာသာမ်ား တတ္ေျမာက္ခဲ့တယ္။ c478 ႏွစ္ေလာက္မွာ ရိုမင္ကက္သလစ္ဘုန္ၾကီးအျဖစ္ သိကၡာတင္ခံရတယ္။ သူ႔ဘ၀တေလွ်ာက္လံုး သူငယ္ခ်င္းမိတ္ေဆြမ်ား၊ ေနာက္လိုက္မ်ား နဲ႔ အတူေနထိုင္ရင္း သမၼာက်မ္းစာ လက္တင္ဘာသာျပန္ေရးကို ဘ၀တေလွ်ာက္လံုး ေသသည္အထိ လုပ္ေဆာင္သြားခဲ့ပါတယ္။
Notes: သမၼာက်မ္းစာရဲ့ မူရင္း ဟီဗရူး နဲ႔ ဂရိ (ေဟျဗဲ ႏွင့္ ေဟလသပါဌိေတာ္) ႏွစ္ဘာသာကို က်မ္းစာေက်ာင္းမ်ားမွာ ႏွစ္ခ်ီသင္ၾကားရပါတယ္။ လက္တင္ဘာသာလည္း သင္ရပါတယ္။ ျမန္မာက်မ္းစာ ဆရာၾကီးယုဒႆန္ဘာသာျပန္ရာမွာ မူရင္း ေဟျဗဲ နဲ႔ ေဟလသ ႏွစ္ဘာသမွ တိုက္ရိုက္ျပန္ပါတယ္။ အဂၤလိပ္ဘာသာမွ ျပန္ဆိုျခင္းမဟုတ္ပါ။
ေရွးေခတ္က သမၼာက်မ္းစာကို နည္းမ်ိဳးစံုနဲ႔ ပံုႏွိပ္ၾကေပမဲ့ လက္ေရးနဲ႔ေရးတာပဲမ်ားတယ္။ အလြန္အခ်ိန္ကုန္ျပီး က်မ္းစာကို လွပ၊ၾကည့္ရႈဘြယ္ေကာင္းေအာင္ Illumination & Rubrication ကႏုတ္ပန္းမ်ားနဲ႔ ေတာက္ပေစျခင္း၊ ေရာင္စံု စာလံုးမ်ားထည့္ေရးေပးျခင္း ေတြလုပ္ေပးရေတာ့ ပိုျပီးအခ်ိန္နဲ႔ ေငြကုန္က်စရိတ္ၾကီးလွပါတယ္။ ဘုန္းေတာ္ၾကီးေက်ာင္းမ်ား၊ အစိုးရအုပ္ခ်ဳပ္သူ၊ တကၠသိုလ္ေက်ာင္းၾကီးမ်ား နဲ႔ ခ်မ္းသာၾကြယ္၀သူမ်ားေလာက္ပဲ ၀ယ္ယူႏိုင္ပါတယ္။ ေငြသိပ္မေပးႏိုင္သူမ်ားကေတာ့ ေရာင္စံု၊ပန္းကႏုတ္ေတြ မထည့္ၾကပါဘူး။
AD 1400 မွာ ဂူဒင္ဗက္ ဆိုတဲ့ ဂ်ာမန္လူမ်ိဳးတေယာက္ အခုေခတ္ေပၚ ခဲစာလံုးစနစ္ ပံုႏွိပ္စက္ကို စတင္တီထြင္ပါတယ္။ Gutenberg ပံုႏွိပ္စက္ တီထြင္ျခင္းကို တီထြင္မႈမ်ားသမိုင္းမွာ အၾကီးမားဆံုးတစ္ခုအျဖစ္ သတ္မွတ္ထားပါတယ္။ ႏွစ္ေပါင္း ၆၀၀ ေက်ာ္ၾကာပါျပီ၊ ကာလာေကာပီယာ နဲ႔ ေအာ့ဖ္ဆက္မ်ား ေပၚလာေပမဲ့ အေျခခံပံုႏွိပ္နည္းကေတာ့ ဂူဒင္းဘတ္စနစ္ပါပဲ။ တီထြင္သူ ဂူဒင္းဘတ္ဟာ သမၼာက်မ္းစာကို ရိုက္ႏွိပ္ဖို႔ ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာၾကိဳးစားရပါတယ္။ ပထမဆံုး စာအုပ္ ၁၃၅ အုပ္ကို အီတလီလုပ္စာရြက္မ်ားသံုးျပီး ဂ်ာမဏီႏိုင္ငံမွာ ရိုက္ႏွိပ္ပါတယ္။ တျပိဳင္တည္း ၄၅အုပ္ကို သားေရျပားေပၚမွာ ရိုက္ႏွိပ္ပါတယ္။ စာမ်က္ႏွာ ၁၂၇၂ မ်က္ႏွရွိျပီး စာေၾကာင္း ၄၂ခု သံုးထားတဲ့အတြက္ 42-line Bible လို႔လဲေခၚၾကပါတယ္။ ရိုက္ျပီးခ်ိန္ မွာၾကားသူမ်ားအလိုအတိုင္း ေရာင္စံုစာလံုး၊ ပန္းကႏုတ္မ်ား လုပ္ေပးျပီး စာအုပ္ခ်ဳပ္ရပါတယ္။ အားလံုး တခ်က္တည္း ေရာင္းကုန္သြားၾကပါတယ္။ ဒီေခတ္ကာလ လက္နဲ႔ေရးတဲ့ က်မ္းစာမ်ားထက္ ပိုမိုတိက်၊ ေသသပ္၊ျမန္ဆန္ပါတယ္။ ေစ်းႏႈန္းကလည္း ေတာ္ေတာ္သက္သာပါတယ္။ အဲဒီ ပထမဆံုး Gutenberg Bible 47 book ၄၇အုပ္ အခုထိက်န္ေနဆဲပါပဲ။ စာမ်က္ႏွာအျပည္အစံုကေတာ့ ၂၁အုပ္ပဲရွိပါတယ္။ ဒီစာအုပ္ေတြဟာ တစ္အုပ္ကို အေမရိကန္ေဒၚလာ ၂၅ သန္းကေန ၃၅သန္း တန္ဖိုးရွိေနျုပီျဖစ္လို႔ ကမၻာေပၚမွာ ေစ်းအၾကီးဆံုးစာအုပ္ေတြ ျဖစ္ေနပါျပီ။
ဂူဒင္းဗတ္ က်မ္းစာ နဲ႔ ဂ်ာေရာမ္ က်မ္းစာ (လက္တင္ဘာသာ) ၂ခုကို အင္တာနက္မွာ အလြယ္တကူ ရႏိုင္ပါတယ္။ ကာလာေကာ္ပီလုပ္ျပီး သိမ္းထားလိုသူမ်ား အခမဲ့ေဒါင္းလုပ္္ႏိုင္ပါတယ္။ ဲ့ လင့္ခ္ေတြ အမ်ားၾကီးထဲက တစ္ခုကို ၾကည့္ပါ။ (3)
http://molcat1.bl.uk/treasures/gutenberg/search.asp (4)
ဘာသာျပန္ျခင္းမ်ား
John Wycliffe's (1324-1384) ဂြ်န္၀တ္ကလစ္ဖိုင္ ဆိုသူ ပါေမာကၡတစ္ဦးက အဂၤလိပ္ဘာသာျပန္ခဲ့တဲ့စာအုပ္ကို အဂၤလန္မွာ သိမ္းဆည္းထားသူဆိုရင္ အရွင္လတ္လတ္မီးရိႈ႔သတ္ပစ္ခဲ့ပါတယ္။ မာတင္လူတာ (1843-1546)ကေတာ့ ပရိုတက္စတင့္ခြဲထြက္ခဲ့တယ္။ ဂ်ာမန္ဘာသာနဲ႔ က်မ္းစာကို ဘာသာျပန္ျပီး ပုပ္ရဟန္းမင္းၾကီးစိုးမႈက ေတာ္လွန္ေရးစတင္ခဲ့တယ္။ ပုပ္ရဟန္းမင္း ၾကီးစိုးေသာေခတ္ ကုန္ဆံုးသြားျပီးတဲ့ေနာက္ပိုင္းေတာ့ ရိုမင္ကက္သလစ္ဘုန္းေတာ္ၾကီးမွ လြတ္လပ္ခြင့္ကို ေလွ်ာ့ေပါ့ေပးခဲ့ပါတယ္။ ဒီေနာက္ သမၼာက်မ္းကို ဘာသာအားလံုးနီးပါးျပန္ၾကတယ္။ လူအားလံုး ဘုရားနဲ႔ တိုက္ရိုက္ဆက္သြယ္ခြင့္ရသြားပါတယ္။ ဆုေတာင္းျခင္းဟာ လူသားမွဘုရားထံသို႔ စကားေျပာျခင္းျဖစ္ျပီး၊ က်မ္းစာဖတ္ျခင္းဟာ ဘုရားေျပာစကားကို နားေထာင္ျခင္း လို႔သတ္မွတ္ပါတယ္။ သမၼာက်မ္းစာကို ဘာသာျပန္ျခင္း၊ အနက္ဖြင့္ျခင္း မ်ားကိုေတာ့ က်မ္းစာနားလည္သူ ဘုန္းေတာ္ၾကီးသာလွ်င္ လုပ္ေဆာင္ၾကပါတယ္။
အေနာက္ႏိုင္ငံ ဘာသာစကားမ်ားမွာလည္း က်မ္းစာဘာသာျပန္သူမ်ားစြာေပၚလာပါတယ္။ အသင္းေတာ္တစ္ခု ၾကီးမားလာလွ်င္ မိမိအသင္းသားမ်ားအတြက္ အနက္ဖြင့္က်မ္းစာမ်ား သီးသန္႔ထုတ္ေ၀လာၾကသည္။ ယခုေခတ္ပံုႏွိပ္ထုတ္ေ၀ေရးမွာ ေငြေၾကး၊ အခ်ိန္ သိပ္မကုန္တာေၾကာင့္ လြတ္လပ္မႈကို လိုလားတဲ့အသင္းေတာ္မ်ား ကိုယ္ပိုင္က်မ္းစာအုပ္အသစ္မ်ားထြက္လာၾကသည္။ Charismatic Movement (ဟာေလလုယ)ခ်ီးမြမ္းျခင္းအသင္းေတာ္မ်ား ၁၉၆၀ ေနာက္ပိုင္း ပရိုကတ္စတင့္အသင္းေတာ္မ်ားမွာ ေပၚေပါက္လာပါတယ္။ ၁၉၆၇ ေနာက္ပိုင္းမွာ ရိုမင္ကက္သလစ္အသင္းေတာ္မ်ားမွာ ေပၚလာပါတယ္။ သီဆိုခ်ီးမြမ္း၊ သက္ေသခံျခင္း၊ စုေပါင္းအသံထြက္ဆုေတာင္းျခင္း တုိ႔အျပင္ အျခားေသာဘာသာစကားေျပာဆိုတဲ့ Pentecostal အသင္းေတာ္မ်ား မ်ားစြာေပၚေပါက္လာခဲ့ပါတယ္။ ခရစ္ယာန္မ်ား လူဦးေရအားလံုးရဲ့ ၂၅ရာႏႈံးအထိ လူဦးေရတိုးတက္လာျပီး တရုပ္၊ကိုးရီးယား ႏိုင္ငံမ်ားမွာေတာ္ေတာ္က်ယ္ျပန္႔ လာပါတယ္။ သူတို႔လည္း ကိုယ္ပိုင္ ဘာသာျပန္က်မ္းစာမ်ား ထုတ္ေ၀လာၾကပါတယ္။
တကမၻာလံုးက ဘာသာစကားအားလံုးနီးပါးသို႔ ဘာသာျပန္ထားပါတယ္။ The Book A History of Bible by Christopher De Hamel 2001-Print စာအုပ္မွာေတာ့ ဘာသာျပန္မႈမ်ားကို ေရးထားပါတယ္။ Wikipedia မွာလည္း ရွာႏိုင္ပါတယ္။ ျမန္မာနဲ႔နီးစပ္တဲ့ အာရွလူမ်ိဳး ဘာသာျပန္မ်ားပဲ အနည္းက်ဥ္းေဖၚျပပါမယ္။ (4)
ျမန္မာ။ အေမရိကန္လူမ်ိဳး ဆရာၾကီးယုဒႆန္ Judson (1788-1850) ျမန္မာဘာသာကို မူရင္း ဟီဗရူး နဲ႔ ဂရိဘာသာတို႔မွ ျပန္ဆိုခဲ့ပါတယ္။ ျမန္မာ၊ပါဌိ အဘိဓါတ္ျပဳစုခဲ့ပါတယ္။
ကခ်င္။ ဆြီဒင္လူမ်ိဳး (အေမရိကန္ႏိုင္ငံသား) Ola Hanson (1864-1927) ကခ်င္ဘာသာ (ဓမၼေဟာင္း၊ ဓမၼသစ္ ၂ခုစလံုး) ျပန္ဆိုခဲ့ပါတယ္။ ကခ်င္အဘိဓါန္ ျပဳစုခဲ့ပါတယ္။
ကရင္၊ First Sagaw Karen Bible, published in 1853
ရွမ္း၊ ဓမၼသစ္က်မ္းကို Rev. Cushing (အေမရိကန္ႏိုင္ငံသား) ဘာသာျပန္ျပီး 1882 မွာထုတ္ေ၀ခဲ့ပါတယ္။ ဓမၼေဟာင္းကိုေတာ့ Dr. Kirkpatrick ဘာသာျပန္ျပီး 1891 မွာထုတ္ေ၀ခဲ့ပါတယ္။ (4a)
တမီးလ္။ ဂ်ာမန္လူမ်ိဳး Johann Phillip Fabricuisu (1711-1791) သိရိလကၤာကို ၁၇၄၀မွာေရာက္လာျပီး ဓမၼသီခ်င္းမ်ားနဲ႔ က်မ္းစာတအုပ္လံုးကို ဘာသာျပန္ခဲ့ပါတယ္။
ထိုင္း။ အဂၤလိပ္လူမ်ိဳး John Taylor Jones (1802 - 1852) ထိုင္းႏိုင္ငံမွာ အႏွစ္၄၀ ကြယ္လြန္သည္အထိေနထိုင္ျပီး၊ ဓမၼသစ္က်မ္းကို ဂရိဘာသာမွ ထိုင္းဘာသာျပန္ဆိုခဲ့ပါတယ္။
ဘဂၤလားေဒ့ခ်္၊ အဂၤလိပ္လူမ်ိဴး William Carey (1761-1834) အိႏိၷယႏိုင္ငံသာသနာျပဳဆရာျဖစ္ျပီး ဘဂၤလားဘာသာ Bengali ၊ သကၠတဘာသာ Sankrit ျပန္ခဲ့ပါတယ္။ အျခား အိႏၷိယဘာသာမ်ားစြာလည္း ျပန္ဆိုခဲ့ပါတယ္။ တမီးလ္ အဘိဓါန္ကိုလည္း ျပဳစုခဲ့ပါတယ္။
တရုပ္၊ ဘုရားမရွိတဲ့ ကြန္ျမဴနစ္တရုပ္ႏိုင္ငံၾကီးဟာ ကမၻာလူဦးေရအမ်ားဆံုးျဖစ္ျပီး ၁၉၇၀ ေနာက္ပိုင္း ဘာသာေရးလြတ္လပ္ခြင့္ရလာတယ္။ ၁၉၉၀ တရုပ္ကြန္ျမဴနစ္မ်ားရဲ့ စီးပြားေျပာင္းလဲမႈေနာက္ပိုင္းမွာ ခရစ္ေတာ္ကို ယံုၾကည္သူ အံ့မခန္းတိုးပြားလာပါတယ္။ တရုပ္အစိုးရကေတာ့ ဘာသာေရးအဖြဲ႔အားလံုးကို ခ်ဳပ္ကိုင္ထားဆဲျဖစ္ပါတယ္။ အစိုးရတရား၀င္စာရင္းအရ ခရစ္ယန္ ၁၅သန္းေလာက္ပဲရွိေသာ္လည္း CIA Fact နဲ႔တျခားသုေတသနျပဳခ်က္မ်ားအရ သန္း၄၀ မွ ၁၃၀ အတြင္းမွာရွိေနပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ သမၼာက်မ္းစာ ဘာသာျပန္ျခင္းကိုလည္း အသင္းေတာ္အမ်ိဳးမ်ိဳးက လုပ္ေဆာင္ေနရပါတယ္။ ေအာက္ေဖၚျပပါမ်ားဟာ အခ်က္မ်ားအခ်ိဳ႔ ျဖစ္ပါတယ္။
Catholic Bible: 1968 the New and Old Testaments were published in a single volume. Protestant Bible: Prof. Ghazarian and Dr. Joshua Marshman the New Testament being published in 1813, and the whole Bible in 1822, by the liberality of the British and Foreign Bible Society. Same period in 1807 the Rev. Robert Morrison translation task was finished in November, 1819, published, in 21 volumes, in 1823. The next new translation was made by Walter Henry Medhurst, Karl Gutzlaff, and Elijah Coleman Bridgman. New Testament in 1835 ; translation of the Old Testament in 1840 and published by Gutzlaff. The committee, aided by several native scholars (principally the Chinese scholar Wang Tao), whole Bible completed in 1853 “The Delegates Version”. Anqing Beijing Mandarin versions was printed in 1864.
List of Chinese Bible translations
遺詔全書, 1822
神天聖書, 1823-1824
Chinese Union Version (和合本), 1904-1919 Read it here
Studium Biblicum Version (思高譯本), 1935-1968
Lu Zhenzhong's translation (呂振中譯本), 1970
Dangdai Shenjing (當代聖經), 1974
Today's Chinese Version (現代中文譯本), 1979
New Chinese Version (聖經新譯本), 1993
Pastoral Bible (Chinese) (牧靈聖經), 1991-1999
Recovery Version (聖經恢復本), 2003 (Watchman Ngee)
John C. Wu's translation (新經全集), 1946
(4b)
ျမန္မာဘာသာ က်မ္းစာမ်ား
ျမန္မာက်မ္းစာအုပ္မ်ားမွာ အဂၤလိပ္က်မ္းစာအုပ္မ်ားကဲ့သို႔ Revision အမ်ိဳးအစားမ်ားစြာမရွိေသးေသာ္လည္း ေခတ္ကာလလိုအပ္ခ်က္အရ အမ်ိဳးအစားေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားထုတ္ေ၀လာ ၾကပါတယ္။ ယခင္က ႏွစ္ျခင္းအသင္းေတာ္၊ ကက္သလစ္အသင္းေတာ္၊ အဂၤလိကန္၊ မက္သဒစ္ စသည့္အသင္းေတာ္မ်ားလည္း မိမိအသင္းေတာ္ႏွင့္ေလ်ာက္ပတ္ေသာ က်မ္းစာမ်ားကို ျမန္မာဘာသာျပန္ျပီး တိုင္းရင္းသားဘာသာအသီးသီးသို႔လည္း ဘာသာျပန္ရတယ္။ ဆရာၾကီးယုဒႆန္၏ ဟီဗရူး ႏွင့္ ဂရိဘာသာမွ ဘာသာျပန္ထားတဲ့ က်မ္းစာကို အသင္းေတာ္မ်ားစြာက အသံုးျပဳေနၾကတာ အႏွစ္၂၀၀ ရွိျပီျဖစ္ပါတယ္။
ျမန္မာက်မ္းစာအုပ္မ်ား အမ်ိဳးအစားမ်ားစြာ ခ်ီးမြမ္းျခင္းအသင္းေတာ္မ်ားေခတ္မွာ ေပၚေပါက္လာပါတယ္။ ျမန္မာမ်ားျပားစြာ ျပည္ပသြားေရာက္ အလုပ္လုပ္ကိုင္တဲ့ ေခတ္ကာလပါ။ ၁၉၈၈ခုႏွစ္ကစတင္ျပီး ျမန္မာမ်ား ျပည္ပထြက္လာရင္း ၂၀၀၇ ေနာက္ပိုင္းမွာ အလံုးအရင္းနဲ႔ ဥေရာပ၊အေမရိကားအထိ ျပန္႔ႏွ႔ံလာခ်ိန္မွာ ျပည္တြင္းျပည္ပ၊ ျမန္မာမ်ိဳးဆက္သစ္ ခရစ္ယန္မ်ား ေပၚေပါက္လာပါတယ္။ အမ်ားစုကေတာ့ လက္ရွိ ဆရာၾကီးယုဒႆန္ရဲ့ က်မ္းစာကို သံုးစြဲေနတုန္းပါ။ အဂၤလိပ္က်မ္းစာမွာလည္း King James နဲ႔ NIV အေမရိကန္ ၂မ်ိဳး လူသံုးမ်ားတဲ့အတြက္ ျမန္မာမ်ားလည္း ဆရာယုဒႆန္က်မ္းစာ နဲ႔ ေခတ္သစ္ျမန္မာက်မ္းစာ ၂မ်ိဳးကို ျမန္မာက်မ္းစာအသင္းကိုယ္တိုင္မွ ထုတ္ေ၀ေနပါတယ္။ ကက္သလစ္ျမန္မာအသင္းေတာ္ကလည္း သူတို႔ဘာသာျပန္အဖြဲ႔နဲ႔ က်မ္းစာထုတ္ေ၀ပါတယ္။ ကက္သလစ္က်မ္းစာဖတ္ၾကည့္ရင္ အေခၚအေ၀ၚ၊ စာလံုးေပါင္းေတြက မတူၾကပါဘူး။ ပရိုတက္စတင့္က်မ္းစာအသစ္ေတြမွာေတာ့ ခ်ီးမြမ္းျခင္း အစား ေထာမနာျပဳျခင္းလို႔ ေရးထားတယ္။ ေရႊလင္းတကို လင္းယုန္ငွက္ လို႔ျပန္ေရးထားတယ္။ အညိဳေရာင္ က်မ္းစာသစ္ (Judson The Eagle Version) တအုပ္လည္း ၂၀၀၇ေလာက္က ထြက္လာပါတယ္။ ေအာက္ေျခမွာ အျပန္အလွန္က်မ္းကိုးမ်ားေရးသားထားျပီး၊ က်မ္းစာေျမပံုမ်ားကို ေရာင္စံုနဲ႔ေဖၚျပထားပါတယ္။ ဆရာယုဒႆန္က်မ္းစာကို စာလံုးအနည္းငယ္ေလာက္ပဲေျပာင္းေပးပါတယ္။ ခပ္ထူထူနဲ႔ က်မ္းစာတအုပ္ကေတာ့ ျမန္မာျပည္ Charismatic Churches ေတြ ေတာ္ေတာ္သံုးၾကပါတယ္။ ျမန္မာလို ေသေသခ်ာခ်ာ ေလ့လာလိုသူမ်ားအတြက္ အထူးအသံုး၀င္တဲ့ ရွင္းလင္းခ်က္မ်ား၊ က်မ္းစာဖတ္နည္းမ်ား၊ က်မ္းစာသမိုင္းမ်ား၊ မာတိကာ နဲ႔ က်မ္းညြန္းမ်ား စံုလင္စြာ ဘာသာျပန္ထားပါတယ္။ ဧ၀ံေဂလိ အသင္းေတာ္မ်ားလည္း သူတို႔အသင္းေတာ္သံုးဖို႔အတြက္ ျမန္မာဘာသာ၊ တိုင္းရင္းသားဘာ တစိတ္တပိုင္း ဘာသာျပန္ အသံုးခ်ေနၾကပါတယ္။ အင္တာနက္ ျမန္မာက်မ္းစာကိုေတာ့ ျမန္မာလူမ်ိဳးမ်ား သိပ္မသံုးၾကေသးပါဘူး။ လက္ရွိ myanmarbible.com နဲ႔ burmesebible.com ႏွစ္ခုစလံုး ဆရာၾကီးယုဒႆန္က်မ္းစာကိုပဲ အသံုးျပဳထားပါတယ္။
ေအာက္မွာေတာ့ ရွင္ေယာဟန္ခရစ္၀င္က်မ္းကို ေခတ္သံုးျမန္မာ၊ ဂ်ပ္ဆင္ျမန္မာ၊ ကက္သလစ္ျမန္မာ .. အမ်ိဳးအစား၃မ်ိဳးဖတ္ၾကည့္ႏိုင္ပါတယ္။ ေခတ္သံုးျမန္မာက်မ္းစာဟာ အေမရိကန္ NIV ကေန တိုက္ရိုက္ဘာသာျပန္ထားတဲ့အတြက္ ရွင္လင္းျပီး၊ လူငယ္မ်ားအတြက္ ျမန္မာေခတ္စကားနဲ႔ အဆင္ေျပေအာင္ လုပ္ထားတာေတြ႔ရပါတယ္။ က်မ္းပိုဒ္နံပါတ္မ်ားကို လက္၀ဲဘက္မွာ သီးသန္႔ေရးသားထားတဲ့အတြက္ ပိုမိုရွင္းလင္းစြာဖတ္ႏိုင္ပါတယ္။
အခုေခတ္ အင္တာနက္ နဲ႔ iPhone, PDA ေတြက ေကာင္းလြန္းအားၾကီးေတာ့ သမရိုးက် စာအုပ္က်မ္းစာ မကိုင္ခ်င္ျဖစ္လာၾကတယ္။ အသင္းေတာ္ေတြမွာလည္း ပရိုဂ်က္တာေတြရွိေနေတာ့ က်မ္းစာ နဲ႔ ဓမၼသီခ်င္းမ်ားကို ပိတ္ကားေပၚထိုးျပတဲ့အတြက္ က်မ္းစာအုပ္မပါပဲ ဘုရားေက်ာင္းသြားျခင္းလုပ္ၾကတယ္။ စင္ကာပူက လူငယ္မ်ားစြာ ေသာင္းနဲ႔ခ်ီ ၀တ္ျပဳစည္းေ၀းပြဲေတြလုပ္တဲ့ ဘုရားေက်ာင္းၾကီးေတြကို လာတတ္တဲ လူငယ္မ်ားလည္း လက္ထဲမွာက်မ္းစာအုပ္ ကိုယ္စီကိုင္လာတာေတြ႔မိပါတယ္။ တရားေဟာဆရာကလည္း ပရိုဂ်က္တာနဲ႔ ပိတ္ကားေပၚမွာထုိးျပေပမဲ့ ကိုယ့္က်မ္းစာအုပ္ကိုေတာ့ ဘုရားေက်ာင္းယူလာဖို႔မေမ့ပါနဲ႔ လို႔ စာအုပ္က်မ္းစာကိုပဲ အားေပးေနတာေတြ႔မိပါတယ္။
အသင္းေတာ္သင္းအုပ္ဆရာ တရားေဟာခ်က္တခုမွာ .. လူငယ္ေတြ ဘုရားေက်ာင္းလာခ်င္ေအာင္ အတီး၊အမႈတ္၊အက Appetizers ေတြအတြက္ ေငြအကုန္ခံမယ္ဆိုျပီး လူၾကီးေတြဆံုးျဖက္တယ္တဲ့။ ေငြသာကုန္သြားတယ္ လူငယ္ေတြ ဘုရားေက်ာင္းေရာက္မလာဘူး။ ဘာျဖစ္လို႔လဲဆိုေတာ့ ဘုရားေက်ာင္းမွ ၀ိညာဥ္တန္ခိုးရွိရင္ လူငယ္ေတြလာမွာပါ ... ဆိုတာၾကားေယာင္မိပါတယ္။ ဘုရားသခင္ရဲ့ ႏႈတ္ကပတ္ေတာ္ နဲ႔ မိဘမ်ား မိတ္သဟာရျဖစ္ျပီးရင္ သားသမီးမ်ားလည္း က်မ္းစာဖတ္၊ ဘုရားေက်ာင္းသြား ျဖစ္လာမွာပါ။ ကြ်ႏု္ပ္သား ေန႔စဥ္က်မ္းစာမဖတ္ေသးေသာ္လည္း အခ်ိန္တန္ရင္ ဖတ္လာမွာပါ။ က်မ္းစာကို အဂၤလိပ္စာ ကြ်မ္းခ်င္လို႔ အလြတ္ရေပမဲ့ အနက္အဓိပၸါယ္ကေတာ့ ဘုရားရွင္ရဲ့ ထိေတြ႔မႈအားျဖင့္သာ ရရွိပါတယ္။ ဆုေတာင္းျခင္း၊ က်မ္းစာဖတ္ျခင္းအားျဖင့္ အစျပဳရပါတယ္။
ဘယ္လိုပင္ျဖစ္ပါေစ .. ျမန္မာအမ်ားစုကေတာ့ ဆရာၾကီးယုဒႆန္စာအုပ္ (ဂ်ပ္ဆင္က်မ္းစာ) ကို ႏွစ္မ်ားစြာဆက္လက္သံုးဦးမွာပါပဲ။
http://www.murann.com/ezine/index.php?option=com_content&view=article&id=176:2010-07-02-06-59-15&catid=2:knowledge&Itemid=3
Reference
1. The Bible A History of The Bible , CHRISTOPHER DE HAMEL 2001
2. ၀ိညာဥ္သစ္မဂၢဇင္း ကမာၻေပၚ ေငြေၾကးအခ်မ္းသာဆံုးလူမ်ိဳးေတာ္ နဲ႔ ၀ိညာဥ္ေရး
3. St. Jerome ဂ်ာေရာမ္
4. ဂူဒင္းဘတ္က်မ္းစာအုပ္ http://en.wikipedia.org/wiki/Johannes_Gutenberg
4a. ရွမ္းဘာသာ Shan Mission http://www.shan-missions.com/
ကခ်င္ဘာသာ ေဒါက္တာအိုလာဟတ္ဆင္ http://kachintodayusa.org/documents
4b. ဘာသာျပန္ျခင္းမ်ား http://en.wikipedia.org/wiki/Bible_translations_by_language
5. မုရန္မဂၢဇင္း အံ့ၾသဘြယ္ ဂ်ဴးလူမ်ိဴး
6. အံၾသဘြယ္ရာစာအုပ္တအုပ္ The Bible
- ထာ၀ရဘုရား၏ သမၼာက်မ္း (Original Tongues by Rev. A. Judson, DD)
- က်မ္းစာေတာ္ျမတ္ (ကက္သလစ္ျမန္မာက်မ္းစာေတာ္ျမက္ဘာသာျပန္အဖြဲ႔ ၂၀၀၅)
- သမၼာက်မ္း ( by Rev. A. Judson, DD. The Eagle Edition - 2006)
- သမၼာက်မ္း၊ ေခတ္သံုးျမန္မာစကား ( by MYA CL 62 , Published by The Bible Society of Myanmar)
- သမၼာက်မ္း (ေလ့လာနည္း ျဖည့္ဆည္းထားသည္). (Original Tongues by Rev. A. Judson, DD)
Labels: First histories-IV, Religion-III
No comments:
Post a Comment