ပန္းတေနာ္ ဦးခန္႔

ပန္းတေနာ္ ဦးခန္႔

ပန္းတေနာ္ ဦးခန္႔ (ခရစ္ ၁၉၁၁-၁၉၈၇) ႏွင့္ ဇနီး။

ပန္းတေနာ္ ဦးခန္႔ (ခရစ္ ၁၉၁၁-၁၉၈၇)

ဦးခန္႔ကို ၁၉၁၁ ခုႏွစ္၊ ဧၿပီလ ၉ ရက္ေန႔တြင္ ဖခင္ ဦးဘိုးႏွစ္၊ မိခင္ ေဒၚနန္းေသာင္ တို႔မွ ပန္းတေနာ္ၿမိဳ႕၌ေမြးဖြားသည္။ ညီအစ္ကို ေလးေယာက္ရွိရာ အစ္ကိုႀကီးမွာ အၿငိမ္းစား ကုလသမဂၢ အေထြေထြအတြင္းေရးမွဴးခ်ဳပ္ ဦးသန္႔ ျဖစ္ၿပီး ညီမ်ားမွာ ဦးေသာင္း၊ ဦးတင္ေမာင္တို႔ ျဖစ္သည္။

ငယ္စဥ္က ဆရာဦးဘဟန္ ေက်ာင္း၌ ပညာသင္ခဲ့သည္။ ထို႔ေနာက္ ဝိုင္အမ္ဘီ အလယ္တန္းေက်ာင္း၌ ႏွစ္တန္းမွ ငါးတန္းအထိ ပညာသင္ၾကားခဲ့သည္။ ငါးတန္း အေရာက္တြင္ ေနရွင္နယ္ အမ်ိဳးသား အထက္တန္းေက်ာင္းသို႔ ေျပာင္းေ႐ႊ႕ ပညာသင္ၿပီး ၁ဝ တန္း ေအာင္ခဲ့သည္။ ၁၉၂၈ ခုႏွစ္တြင္ ရန္ကုန္ တကၠသိုလ္သို႔ တတ္ေရာက္ ပညာသင္ၾကားခဲ့သည္။

၁၉၃ဝ ျပည့္ႏွစ္တြင္ ဥပစာတန္းကို ေအာင္ျမင္ၿပီး ေၾကးတိုင္မင္းႀကီးေဟာင္း မစၥတာ ဖာနီဗယ္ တည္ေထာင္ေသာ ဘားမားဘုတ္ ကလပ္ (Burma Book Club) စာအုပ္တိုက္တြင္ ၂ ႏွစ္ခန္႔ လုပ္ကိုင္ခဲ့သည္။ ထို႔ေနာက္ ၁၉၃၁ ခုႏွစ္၊ ဒီဇင္ဘာလမွ ၁၉၃၅ ခုႏွစ္၊ စက္တင္ဘာလ အထိ အဂၤလိပ္-ျမန္မာ ႏွစ္ဘာသာထုတ္ ဂႏၳေလာက မဂၢဇင္း (The World of Books) အယ္ဒီတာ အျဖစ္ လုပ္ကိုင္ခဲ့သည္။

စာဆိုေတာ္ မဂၢဇင္း (The Literary World) ကို ၁၉၃၅ ခုႏွစ္၊ ႏိုဝင္ဘာလတြင္ ဦးစီး ထုတ္ေဝခဲ့ရာ ပထမ ႏွစ္လတြင္ စာေရးဆရာ ဦးသိန္းေဖျမင္က အယ္ဒီတာခ်ဳပ္ အျဖစ္ လုပ္ကိုင္ခဲ့၍ က်န္လမ်ားတြင္ ဦးခန္႔ ကိုယ္တိုင္ အယ္ဒီတာခ်ဳပ္ လုပ္ခဲ့သည္။ စာဆိုေတာ္ မဂၢဇင္းကို တႏွစ္ခန္႔ ထုတ္ေဝၿပီး ရပ္ဆိုင္းလိုက္ရသည္။ ထို႔ေနာက္ ျမန္မာျပည္ စာအုပ္တိုက္ကို တည္ေထာင္ခဲ့သည္။

ဦးခန္႔သည္ ၁၉၃၂ ခုႏွစ္၊ ဒီဇင္ဘာလတြင္ ေဒၚေစာရင္ႏွင့္ အိမ္ေထာင္ျပဳခဲ့ၿပီး သားေလးေယာက္ႏွင့္ သမီးတစ္ေယာက္ ထြန္းကားခဲ့သည္။

၁၉၃၂ ခုႏွစ္တြင္ ျမန္မာႏိုင္ငံလံုးဆိုင္ရာ လူငယ္မ်ား အသင္းႀကီး၏ အမႈေဆာင္ အဖြဲ႕တြင္ အက်ိဳးေဆာင္ အျဖစ္ အေ႐ြးခ်ယ္ခံရသည္။ အဖြဲ႕၏ အက်ိဳးေတာ္ေဆာင္ အျဖစ္ ၄ ႏွစ္ လုပ္ကိုင္ခဲ့ၿပီး ဥကၠ႒ အျဖစ္လည္း တာဝန္ယူခဲ့သည္။ ျမန္မာႏိုင္ငံလံုးဆိုင္ရာ အသင္းႀကီးသည္ ဇာတိမာန္ တက္႔ကေစေရး၊ တိုင္းရင္းျဖစ္ ဝတ္ဆင္ေရး ေဟာေျပာပြဲမ်ားကို ႀကီးမွဴးက်င္းပခဲ့သည့္ အသင္းႀကီး ျဖစ္သည္။

ဦးခန္႔သည္ ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ ပထမဆံုးေသာ အခမဲ့စာၾကည့္တုိက္ ျဖစ္ေသာ ဘားနဒ္ ပိဋကတ္တိုက္တြင္ တိုက္အုပ္ အျဖစ္ ငါးႏွစ္ခြဲခန္႔ လုပ္ကိုင္ခဲ့သည္။ ၎၏ စာၾကည့္တိုက္ ႐ံုးခန္းတြင္ ျမန္မာ့ လြတ္လပ္ေရး အတြက္ သခင္ေခါင္းေဆာင္မ်ား ေဆြးေႏြးပြဲမ်ား မၾကခဏ ျပဳလုပ္ခဲ့သည္။ ထို႔ျပင္ ၎၏ ေနအိမ္၌လည္း တို႔ဗမာ အစည္းအ႐ံုးမွ ေခါင္းေဆာင္မ်ားသည္ လြတ္လပ္ေရး အတြက္ မၾကာခဏ ေဆြးေႏြး တိုင္ပင္ၾကသည္။ ထို႔ေနာက္ ဦးခန္႔အား သခင္ဗစိန္၊ သခင္ထြန္းအုပ္ တို႔ဗမာ အစည္းအ႐ံုး၏ ေျမေအာက္ အဖြဲ႕ဝင္ ေခါင္းေဆာင္တစ္ဦး အျဖစ္ တာဝန္ေပးျခင္း ခံရသည္။

၁၉၄၂ ခုႏွစ္၊ ဘီအိုင္ေအ (BIA) ဗမာ့တပ္မေတာ္၌ ဗိုလ္ႀကီးအျဖစ္ ျမစ္ဝကြၽန္းေပၚ ေဒသတြင္ တာဝန္ ေပးအပ္ျခင္း ခံခဲ့ရသည္။ ထို႔ျပင္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္း၊ သခင္ထြန္းအုပ္တို႔၏ တာဝန္ေပးခ်က္မ်ား အရ မအူပင္ခ႐ိုင္ႏွင့္ ေျမာင္းျမခ႐ိုင္၌ အုပ္ခ်ဳပ္ေရး အထူးအရာရွိ အျဖစ္ ႏွစ္လခန္႔ ေဆာင္႐ြက္ခဲ့ရသည္။

ဦးခန္႔သည္ ၁၉၄၅ ခုႏွစ္အတြင္းက သခင္ဗစိန္၊ ၎မိသားစုႏွင့္ သခင္လွထြန္းတို႔အား ၿဗိတိသွ်တပ္က
အျပစ္အနာမယူဘဲ ဂ်ားဗားကြၽန္းမွ ျမန္မာႏိုင္ငံသို႔ ေကာင္းမြန္စြာ ျပန္ပို႔ေပးေအာင္ ေဆာင္႐ြက္ခဲ့သည္။ သခင္ထြန္းအုပ္အားလည္း ထိုင္းႏိုင္ငံမွ ျမန္မာႏိုင္ငံသို႔ ေဘးမသီ ရန္မခဘဲ ျပန္ေရာက္ေအာင္ ေဆာက္႐ြက္ခဲ့သည္။

ဦးခန္႔သည္ ၁၉၄၆ ခုႏွစ္၊ စစ္အုပ္ခ်ဳပ္ေရး ကာလအတြင္း ဘိလပ္ရွိ ျမန္မာႏိုင္ငံဆိုင္ရာ ဝန္ႀကီးမွတဆင့္ '၁၉၄၆ ခုႏွစ္၊ ဗမာႏိုင္ငံ အေျခအေန' ဟူေသာ စာမ်က္ႏွာ ရွစ္မ်က္ႏွာခန္႔ ရွိသည့္ စာတမ္းကို တင္သြင္းခဲ့သည္။ ယင္းစာတမ္းသည္ အုပ္ခ်ဳပ္သူ ၿဗိတိသွ် အစိုးရအား အရပ္သား တစ္ဦးက ရဲရဲဝံ့ဝံ့ တင္ျပခဲ့ေသာ စာတမ္းျဖစ္သည္။

၁၉၅၂ မွ ၁၉၅၆ ခုႏွစ္အတြင္း ပန္းတေနာ္ မဲဆႏၵနယ္မွ ဖဆပလ အမတ္အျဖစ္ အေ႐ြးခံခဲ့ရသည္။

ျပည္ေထာင္စု ျမန္မာႏိုင္ငံ ေတာ္လွန္ေရး ေကာင္စီ အစိုးရ လက္ထက္ ၁၉၆၄ ခုႏွစ္တြင္ ဦးခန္႔သည္ စာေပဗိမာန္၌ အထူးအရာရွိ အျဖစ္လည္းေကာင္း၊ အင္းဝတိုက္၌ အထူးအရာရွိ အျဖစ္လည္းေကာင္း တာဝန္ထမ္းေဆာင္ခဲ့ဖူးသည္။

ျမန္မာႏိုင္ငံ ကမာၻ႔ေရးရာ အသင္းတြင္ အတြင္းေရးမွဴး အျဖစ္လည္းေကာင္း၊ ျမန္မာႏိုင္ငံ တဂိုး အသင္းတြင္ ဥကၠ႒ အျဖစ္လည္းေကာင္း၊ ေ႐ႊဂံုတိုင္ ေျခာက္ထပ္ႀကီး ဘုရား တည္ေဆာက္ေရး ေဂါပက အဖြဲ႔ ေငြထိန္းလူႀကီး အျဖစ္လည္းေကာင္း၊ ဗဟန္း တိုင္းတရာေက်ာင္းတြင္ က်င္းပခဲ့ေသာ အမ်ိဳးသားေန႔ က်င္းပေရး အဖြဲ႔၊ ဒုတိယဥကၠ႒ အျဖစ္လည္းေကာင္း ေဆာင္႐ြက္ခဲ့သည္။ ထို႔ျပင္ ေ႐ႊတိဂံုဘုရား ရင္ျပင္ေတာ္ေပၚတြင္ အမ်ိဳးသားေန႔ အထိမ္းအမွတ္ ေက်ာက္တိုင္ စိုက္ထူရာ၌လည္း ပါဝင္ ေဆာင္႐ြက္ခဲ့သူ ျဖစ္သည္။ ပန္းတေနာ္ၿမိဳ႕နယ္ အသင္း (ရန္ကုန္) ၏ နာယကႀကီး အျဖစ္လည္း ေဆာင္႐ြက္ခဲ့သည္။

ဦးခန္႔သည္ လစဥ္ထုတ္ မဂၢဇင္းမ်ား၊ သတင္းစာမ်ား၌ အဂၤလိပ္၊ ျမန္မာဘာသာတို႔ျဖင့္ ေဆာင္းပါးေပါင္း ၁ဝဝ ေက်ာ္ ေရးသားခဲ့သည္။ ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ေဟာင္း ဦးႏု ေရးသားေသာ 'ငါးႏွစ္ရာသီ ဗမာျပည္' စာအုပ္ကို မစၥတာနီဗယ္ႏွင့္ ပူးတြဲ၍ 'Burma under the Japanese' အမည္ျဖင့္ အဂၤလိပ္ဘာသို႔ ျပန္ဆိုခဲ့သည္။ အဆိုပါ စာအုပ္ကို မက္မီလန္ စာအုပ္တိုက္မွ ၁၉၅၄ ခုႏွစ္တြင္ ထုတ္ေဝခဲ့သည္။

၁၉၈ဝ ျပည့္ႏွစ္တြင္ ျပည္ေထာင္စု ဆိုရွယ္လစ္ သမၼတ ျမန္မာႏိုင္ငံေတာ္၊ ႏိုင္ငံေတာ္ေကာင္စီက ဦးခန္႔အား ႏိုင္ငံဂုဏ္ရည္ (ပထမအဆင့္) ခ်ီးျမႇင့္ အပ္ႏွင္းခဲ့သည္။

ဇနီးျဖစ္သူ ေဒၚေစာရင္သည္ ၁၉၈၅ ခုႏွစ္တြင္ ကြယ္လြန္ခဲ့သည္။

ဦးခန္႔သည္ ၁၉၈၇ ခုႏွစ္၊ ဒီဇင္ဘာလ ၁၉ ရက္ေန႔တြင္ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕၌ ကြယ္လြန္သြားသည္။ ကြယ္လြန္ခ်ိန္တြင္ သားေလးေယာက္ႏွင့္ သမီးတစ္ေယာက္ က်န္ရစ္ခဲ့ပါသည္။