ႏုိင္ငံ
ႏိုင္ငံ ဆိုသည္မွာ ႏုိင္ငံေရး ပထ၀ီႏွင့္ ႏိုင္ငံတကာ ႏုိင္ငံေရးအရ ေနရာ သတ္မွတ္ ပိုင္းျခားထားေသာ အုပ္ခ်ဳပ္ခြင့္ရ နယ္ေျမ ျဖစ္သည္။ႏိုင္ငံမ်ား ေပၚေပါက္လာပံု
ႏုိင္ငံမ်ားပင္ မေပၚေပါက္ေသးေသာ ယဥ္ေက်းမႈ တျဖည္းျဖည္း တိုးတက္လာေသာ လူ႔အဖြဲ႔အစည္းမ်ား စတင္ ေပၚေပါက္ခါစ သမုိင္း မတြင္မီေခတ္တြင္ လူသားမ်ားသည္ အတူတကြ စုေပါင္း ေနထိုင္၍ ရွာေဖြရရွိသမွ်ေသာ အစားအေသာက္၊ ပုိင္ဆိုင္မႈ တို႔ကို ေ၀မွ် စားသံုး၍ အတူတကြ စုေပါင္းေနထိုင္ အမဲလုိက္ ခဲ့ၾကေလသည္။လက္နက္မ်ားကို တိုးတက္ တီထြင္ လာႏုိင္သည္ႏွင့္အမွ် ေတာေကာင္ႀကီးမ်ားကို သတ္စားႏုိင္လာရာ သစ္သီး သစ္ဥ ရွာစားခဲ့ရေသာ လူသားမ်ားကဲ့သို႔ ေန႔စဥ္ ေန႔တိုင္း နာရီမလပ္ အဆာခံေစရန္ အခ်ိန္ျပည့္ အစာရွာေနရေသာ ဘ၀မွ ကင္းလြတ္လာသည္။ အသားမ်ားမ်ား စားႏုိင္သျဖင့္ ဗိုက္၀လာကာ တီထြင္ရန္ အခ်ိန္ေပးႏုိင္လာရာမွ ပိုမို စံုလင္သည့္ လက္နက္ ကိရိယာမ်ားႏွင့္ အိမ္၊ လက္မႈပညာ အစခ်ီသည့္ ယဥ္ေက်းမႈ မ်ားကို တည္ေထာင္ ႏိုင္လာသည္။
သမိုင္းဦး ဘံုေျမေခတ္ လူသား ယဥ္ေက်းမႈ တိုးတက္လာမႈ
ေႏွာင္းပုိင္းတြင္ လူသားမ်ားက အေလ့က် ရွာေဖြေတြ႔ရွိေသာ အေစ့မ်ားကို စားေသာက္ရန္ ခ်က္ျပဳတ္ရင္း ေျမျပင္ေပၚ က်သည္မွ အပင္ ေပါက္လာသည္ကို ေတြ႔ရွိကာ စိုက္ပ်ိဳးေရးကို စတင္ သိရွိ နားလည္ၾကေသာ ကာလတြင္ ေျမယာ ပုိင္ဆုိင္မႈမ်ား ေပၚေပါက္ လာၾကသည္။ တဖန္တိရစာၦန္မ်ားကို ေပ်ာ္ရႊင္မႈႏွင့္ ဂုဏ္ယူဖြယ္ရာ ျဖစ္ေစျခင္း အလို႔ငွာ အရွင္ ဖမ္းယူ ထိမ္းသိမ္းထားၾက ရာမွ ေမြးျမဴေရးကို နားလည္လာေသာ အခါ ေနရာ အႏွံ႔ ေရႊ႕ေျပာင္း အမဲလုိက္ ေနထိုင္ေနရန္ မလိုအပ္ ေတာ့ပဲ မိမိ၏ ျခံတြင္းတြင္ပင္ အစာကို လိုသေလာက္ သိုေလွာင္ထားႏုိင္ေသာ အဆင့္သို႔ လူသားမ်ားမွာ ေျပာင္းလဲ တိုးတက္လာခဲ့ ေလေတာ့သည္။
ထိုအခါ ေနရာ ေရႊ႕ေျပာင္းေနထုိင္ျခင္း မျပဳေတာ့ပဲ က်ယ္၀န္း ျပန္႔ျပဴးေသာ ျမက္ခင္းျပင္ႀကီး၌ စိုက္ပ်ိဳးလိုသည္မ်ားကို စိုက္ပ်ိဳး၍ တိရစာၦန္မ်ားကို စားက်က္လႊတ္ ေမြးျမဴထားျခင္းျဖင့္ ျဖဳတ္ယူ ေရႊ႕ေျပာင္းရ လြယ္သည့္ သားေရ တဲအိမ္မ်ားမွ တဆင့္ ခိုင္ခံ့သည့္ အုတ္အိမ္မ်ား အဆင့္သို႔ တိုးတက္လာေသာ ေခတ္သို႔ ေရာက္ရွိလာသည္။
ပုဂၢလိက ပုိင္ဆိုင္မႈမ်ား တုိုးတက္ ပြားမ်ားလာမႈ
လူမ်ိဳးစုမ်ားတြင္ တိရိစာၦန္မ်ားကို ေမြးျမဴလာရာ အခ်ိန္မ်ား ေရြ႕လ်ားလာသည္ႏွင့္ အမွ် မ်က္စိတစ္ဆံုးေသာ ျမက္ခင္းျပင္တြင္ တိရိစာၦန္မ်ားလည္း မ်ားသည္ထက္ မ်ားလာသလို သားရဲတိရစာၦန္မ်ား၏ ၿခိမ္းေျခာက္မႈ မရွိေတာ့သေလာက္ ျဖစ္သျဖင့္ မ်ိဳးႏြယ္စုတြင္လည္း လူဦးေရ မ်ားလာသည္။ ပိုက်ယ္လာေသာ လယ္ကြင္းမ်ားတြင္ အလုပ္လုပ္ရန္ႏွင့္ ေမြးျမဴထားေသာ တိရိစာၦန္မ်ားကို ထိမ္းေက်ာင္းႏုိင္ရန္ လူဦးေရ မ်ားမ်ား လိုအပ္လာသည္။ ထိုအခ်ိန္တြင္ ခ်မ္းသာေသာ လူမ်ိဳးစုမွ ဆင္းရဲေသာ လူမ်ိဳးစုအား စစ္တိုက္ကာ စစ္သံု႔ပန္း၊ ကြ်န္မ်ားအျဖစ္ ဖမ္းဆီးယူကာ မိမိတို႔အတြက္ လိုအပ္ေသာ လုပ္အားကို ျဖည့္တင္းျခင္းျဖင့္ စစ္ပြဲမ်ား၊ ပစၥည္းလုပြဲမ်ား ေပၚေပါက္လာသည္။ထို ပစၥည္းလု၊ လူဖမ္းကာ ကြ်န္အျဖစ္ အသံုးခ်သည့္ စစ္ပြဲမ်ားကို ကာကြယ္ႏုိင္ရန္ မ်ိဳးႏြယ္စုမ်ားသည္ ေရွးကထက္ ပို စုစည္း ေနၾကၿပီး လူမ်ိဳးစု ေခါင္းေဆာင္၏ ေခါင္းေဆာင္မႈ ေအာက္တြင္ မိမိတုိ႔၏ ပုိင္ဆိုင္မႈကို လံုျခံဳေစရန္ ခံတပ္ႏွင့္ စုေပါင္းေနသည့္ ရြာမ်ား တည္ေဆာက္ လာၾကသည္။
ႏုိင္ငံမ်ား ေပၚေပါက္လာျခင္း
အခ်ိန္ကာလ ေရြ႕လ်ားလာသည္ႏွင့္ အမွ် မ်ိဳးႏြယ္စုမ်ားသည္ ပိုမို၍ ႀကီးသည္ထက္ ႀကီးမား လာၾကၿပီး ရွိရင္းစြဲ ေဒသ၏ တိရိစာၦန္ စားက်က္က အလံုအေလာက္ မက်ယ္ျပန္႔ေတာ့၍ေသာ္ လည္းေကာင္း၊ လူဦးေရ သိပ္သည္း မႈေၾကာင့္ေသာ္ လည္းေကာင္း နယ္ေျမသစ္မ်ား ရွာေဖြကာ ရြာကေလးမ်ား တည္ေထာင္ၾကျပန္သည္။ ထြက္ခြာလာေသာ ရြာႏွင့္ ရြာသစ္မ်ားမွာ အမ်ိဳးမ်ားသာ ျဖစ္ေသာေၾကာင့္ လူမ်ိဳးစု တစ္စုတည္းကဟု မွတ္ယူကာ ထိုကဲ့သို႔ ရြာမ်ား စုစည္း ေနထုိင္ၾကျခင္းျဖင့္ ၿမိဳ႕ေတာ္မ်ား ေပၚေပါက္လာၾက ေပေတာ့သည္။ထိုကဲ့သို႔ လူဦးေရ တိုးတက္လာမႈႏွင့္ အတူ အသစ္၊ အသစ္ ထပ္မံ ေပၚေပါက္လာေသာ ၿမိဳ႕ေတာ္မ်ား၏ စုေပါင္းျခင္းမွ ႏုိင္ငံမ်ား စတင္ ေပၚေပါက္လာၾကျခင္း ျဖစ္ေပသည္။
ေ၀ါဟာရ
ႏုိင္ငံ ဟူသည့္ ေ၀ါဟာရအား တိုင္းျပည္၊ ႏုိင္ငံေတာ္၊ အစိုးရကိုပါ ရည္ၫႊန္း၍ အသံုးျပဳေလ့ ရွိသည္။ မ်ားေသာအားျဖင့္ ႏုိင္ငံမ်ားတြင္ ဌာေန ေဒသခံ လူမ်ိဳးမ်ား၏ ကိုယ္ပိုင္ အုပ္ခ်ဳပ္ေသာ အစိုးရ တစ္ရပ္က အုပ္စိုးေလ့ရွိသည္။ ကိုယ္ပိုင္ အုပ္ခ်ဳပ္ခြင့္ မရရွိေသာ္လည္း ထိုႏုိင္ငံ ကိုယ္၌က ကိုယ္ပိုင္ အုပ္ခ်ဳပ္ခြင့္ ရွိခဲ့ေသာ ႏုိင္ငံတစ္ႏုိင္ ျဖစ္ခဲ့သည္က တစ္ေၾကာင္း၊ စုစည္းထားကာ အမည္ တစ္ခုတည္း ေခၚဆိုေသာ ႏုိင္ငံစု တစ္ခုမွ ျဖစ္၍ေသာ္ လည္းေကာင္း အခ်ိဳ႕ အေၾကာင္းအရာ မ်ားတြင္ ႏုိင္ငံ တစ္ႏုိင္ငံ သတ္သတ္ အျဖစ္ သတ္မွတ္ျခင္း ခံရေသာ ျပည္နယ္ႀကီးမ်ားလည္း ရွိတတ္သည္။ဥပမာအားျဖင့္ စုစည္းထားေသာ ဘုရင္အုပ္စုိးသည့္ တိုင္းျပည္ (United Kingdom)မွ အဂၤလန္၊ စေကာ့တလန္ႏွင့္ ေ၀လ နယ္တို႔ ျဖစ္ၾကသည္။ သို႔ေသာ္ အေမရိကန္ ျပည္ေထာင္စု မွ စုစည္းထားသည့္ ျပည္နယ္မ်ားကမူ ႏုိင္ငံေဟာင္းမ်ား မဟုတ္ခဲ့သည့္ အားေလ်ာ္စြာ ႏုိင္ငံဟု ေခၚဆိုသံုးစြဲ ခံရႏုိင္ျခင္း မရွိေခ်။
အခ်ိဳ႕ႏုိင္ငံမ်ား တြင္မူ မိမိႏုိင္ငံကို မွီခိုေသာ ပင္လယ္ရပ္ျခား နယ္ေျမမ်ား ရွိျပန္သည္။ ၿဗိတိသွ် ဗားဂ်င္း ကြ်န္းမ်ား၊ နယ္သာလန္ အေနာက္ ကြ်န္းစု ႏွင့္ အေမရိကန္ ဆမို၀ါ တို႔ကဲ့သို႔ ျဖစ္သည္။ ထိုနယ္ေျမမ်ားမွာ သီးျခား နယ္ေျမတြင္ ရပ္တည္ေနၾက ေသာ္လည္း မွီခိုသည့္ ႏုိင္ငံႏွင့္ မည္မွ် ကြာေ၀းသည္ ျဖစ္ပါေစ ထိုႏုိင္ငံ၏ အမည္ကိုသာ ေဖာ္ျပၾကေလသည္။
ႏုိင္ငံ၊ တိုင္းျပည္မ်ားကို တစ္ျပည္ေထာင္စနစ္ျဖင့္ေသာ္လည္းေကာင္း၊ ျပည္ေထာင္စုစနစ္ျဖင့္ေသာ္လည္းေကာင္း ဖြဲ႕စည္းပံုေဖာ္ၾကပါသည္။ထင္ရွားသည့္ ျပည္ေထာင္စုႏိုင္ငံအခ်ိဳ႕မွာ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စု၊ဂရိတ္ျဗိတိန္ ႏွင့္ ဂ်ာမဏီ ႏိုင္ငံတို႕ျဖစ္ၾကပါသည္။
ႏုိင္ငံတစ္ႏုိင္ငံ၏ အေျခခံ အခ်က္အလက္မ်ား
ႏုိင္ငံ တစ္ႏုိင္ငံတြင္ ႏုိင္ငံအား ထိေရာက္စြာ အုပ္ခ်ဳပ္ႏိုင္သည့္ အစိုးရတစ္ရပ္ႏွင့္ စစ္တပ္ ရွိသည္။ ေယဘုယအားျဖင့္ တူညီေသာ ယဥ္ေက်းမႈ၊ ဘာသာစကားႏွင့္ အျခား အေျခခံ အခ်က္အလက္မ်ားကို လက္ခံ ထားရွိေသာ ျပည္သူလူထု ရွိသည္။ ထို႕ျပင္ ကိုယ္ပိုင္ အမ်ိဳးသားေရးဆိုင္ရာ ယဥ္ေက်းမႈစရိုက္လကၡဏာမ်ား လည္းအသီးသီးရွိၾကသည္။တိက်ေသာ ပထဝီ၀င္အရ သတ္မွတ္ထားေသာ ေျမေနရာ ရွိသည္။ ထို႔ေနာက္ဆံုး ႏုိင္ငံတကာ အသုိင္းအ၀ုိင္းႏွင့္ ဆက္ဆံေရး၌ အျခားႏုိင္ငံမ်ားက အဆိုပါ ႏုိင္ငံတစ္ႏုိင္ငံ တည္ရွိေနပါသည္ဟု တရား၀င္ အသိအမွတ္ျပဳျခင္း ရွိေစရေပမည္။မွီျငမ္း
- Country (Wikipedia, the free encyclopedia)
- Human History (Wikipedia, the free encyclopedia)
- လူေက်ာ္ (ေဒါက္တာသန္းထြန္း)
No comments:
Post a Comment