စစ္ပြဲအဆံုးသတ္သည္။ ပထမ အဂၤလိပ္ျမန္မာစစ္တြင္ ျမန္မာတို႔ ရႈံးနိမ့္ခဲ့ၿပီး အက်ဳိးဆက္အေနျဖင့္ အာသံ၊ မဏိပူရ ႏွင့္ တနသၤာရီေဒသ တို႔ကို အဂၤလိပ္တို႔အား ေပးအပ္ခဲ့ရသည္။ စစ္ပြဲအတြင္း စစ္သူႀကီးမဟာဗႏၶဳလသည္ ဓႏုျဖဴ တိုက္ပြဲတြင္ ရဲရဲ၀ံ့၀ံ့ တိုက္ခိုက္ရင္း ခရစ္ႏွစ္-၁၈၂၅ခု၊ ဧၿပီ (၁) ရက္ေန႔တြင္ က်ဆံုးခဲ့သည္။
[ျပင္ဆင္ရန္] စစ္ပြဲ ျဖစ္ရသည့္ အေၾကာင္းမ်ား
ဘႀကီးေတာ္မင္း နန္းတက္ေသာ အခါ မိဖုရားႀကီး မယ္ႏုႏွင့္ မယ္ႏု၏ ေဆြမ်ဳိးသားခ်င္းမ်ား၊ ၎တုိ႔၏ အလုိေတာ္ရိမ်ားသည္ နန္းတြင္း၌ ၾသဇာ ႀကီးမား ခဲ့ၾကသည္။ ျခံဳ၍ ၾကည့္လွ်င္ ၎တုိ႔သည္ အရည္အေသြး ရွိသူမ်ား၊ အစြမ္းထက္သူမ်ား ျဖစ္ၾကသည္။ သုိ႔ေသာ္ အမ်ားအားျဖင့္ ၎တုိ႔သည္ ျပင္ပ ကမႝာ အေၾကာင္းကို သတိမမူသူမ်ား ျဖစ္၍ ျမန္မာ့ အင္အားကုိ လြန္စြာ အထင္ႀကီးေနသူမ်ား ျဖစ္ၾကသည္။ မည္သည့္ႏုိင္ငံႏွင့္ မဆုိ ျမန္မာတုိ႔ အလုိက် ဆက္ဆံႏုိင္သည္ ဟူ၍လည္း ယူဆၾကေလသည္။ဘႀကီးေတာ္မင္း ဘိသိက္ မဂၤလာ ဆင္ယင္ေသာအခါ၌ မဏိပူရ ရာဇာ မတက္ေရာက္ ျခင္းသည္ ျမန္မာတုိ႔ကုိ မထီေလးစား ျပဳ၍ ပုန္ကန္ျခင္း ျဖစ္သည္ဟု ျမန္မာတို႔က ယူဆၾက ကုန္သည္။ ေနာင္က်င္ သြားေစရန္ သင္ခန္းစာ ေပးရမည္ ျဖစ္၍ ျမန္မာ တပ္ႀကီးကုိ မဏိပူရသုိ႔ သြားေရာက္ တုိက္ခုိက္ေစသည္။ မာဂ်စ္ဆင္ ေနာက္လုိက္ ေနာက္ပါ ေထာင္ေပါင္း မ်ားစြာျဖင့္ အိမ္နီးခ်င္း နယ္ပယ္ျဖစ္ေသာ ကခ်ာ ေဒသတြင္းသုိ႔ ထြက္ေျပး တိမ္းေရွာင္ေလသည္။ ကခ်ာ ရာဇာသည္ ေၾကာက္႐ြံ႕ ထိတ္လန္႔ျခင္းျဖင့္ အနီးအနား ျဖစ္ေသာ ၿဗိတိသွ်ပုိင္ စပ္လ်က္ နယ္သုိ႔ ဝင္ေျပးေလသည္။ ကခ်ာရာဇာ ေဂါဝိႏၵ ခ်ႏၵရသည္ ၿဗိတိသွ်ႏွင့္ ျမန္မာ ႏွစ္ဦးစလုံးထံ အကူအညီ ေတာင္းသည္။ ၿဗိတိသွ်တုိ႔သည္ ကခ်ာႏွင့္ ဂ်ိန္းတိယ နယ္မ်ားတြင္ ျမန္မာတုိ႔ လႊမ္းမုိးမည္ကုိ ထိတ္လန္႔ လာခဲ့သည္။ ထုိနယ္ ႏွစ္နယ္ကုိ ျမန္မာတုိ႔ သိမ္းပိုက္မိလွ်င္ ျမန္မာတုိ႔ ဘဂၤလားသုိ႔ ဝင္ေရာက္ စစ္ခင္းမည္မွာ အမွန္ ျဖစ္ေခ်သည္ဟု စုိး႐ြံ႕လာၾကသည္။ ထုိ႔ေၾကာင့္ ၿဗိတိသွ်တုိ႔သည္ ဂ်ိန္းတိယႏွင့္ ကခ်ာ နယ္မ်ားကုိ ၿဗိတိသွ်တုိ႔ လက္ေအာက္ခံ နယ္ေျမမ်ား ျဖစ္သည္ဟု အလ်င္အျမန္ ေၾကညာ လုိက္ေလသည္။
ထုိအေတာ အတြင္း၌ ရခုိင္ နယ္စပ္ ျပႆနာသည္ ၿဗိတိသွ်ႏွင့္ ျမန္မာတုိ႔ မလႊဲမေရွာင္သာေအာင္ ပဋိပကၡ ျဖစ္ပြားရန္ ဖန္တီးခဲ့သည္။ အေရွ႕အိႏၵိယ ကုမၸဏီမွ ဆင္လုိက္ မုဆုိးမ်ားသည္ ျမန္မာတုိ႔က ျမန္မာ့ နယ္ေျမဟု ယူဆေသာ နယ္ေျမ အတြင္းသို႔ က်ဴးေက်ာ္ ေပါက္ေရာက္ခဲ့ သျဖင့္ ျမန္မာတို႔က ၎တုိ႔အား ဖမ္းဆီး ခ်ဳပ္ေႏွာင္ထားၿပီးေနာက္ နတ္ျမစ္ဝကို အေစာင့္အၾကပ္ ထူထပ္စြာ ခ်ထားလုိက္သည္။ ၿဗိတိသွ်တုိ႔ကလည္း နတ္ျမစ္ဝရွိ ရွင္မျဖဴ (ရွပူရီ) ကြၽန္းေပၚတြင္ စစ္တပ္ငယ္ တခု ခ်ထားသည္။ ၁၈၂၃ ခုႏွစ္၊ စက္တင္ဘာလတြင္ ျမန္မာတုိ႔က ရွင္မျဖဴကြၽန္းကို တုိက္ခုိက္ သိမ္းယူလုိက္သည္။ အိႏၵိယရွိ ဘုရင္ခံခ်ဳပ္ လတ္မင္းႀကီး အင္းမတ္စ္သည္ ရွင္မျဖဴကြၽန္းကို ၿဗိတိသွ်တုိ႔အား ျပန္အပ္ရန္ ျမန္မာ အာဏာပုိင္မ်ားထံ အေၾကာင္းၾကားသည္။ နယ္စပ္ကုိလည္း ေသခ်ာစြာ သတ္မွတ္ရန္ အားထုတ္ေလသည္။ ၿဗိတိသွ် အရာရွိ ႏွစ္ဦးျဖစ္ေသာ ခ်ဴးႏွင့္ ႐ုိက္စ္တုိ႔ကုိ နယ္စပ္ကိစၥ ေဆာင္႐ြက္ရန္ ေစလႊတ္ရာ ျမန္မာတုိ႔က ၎တုိ႔ကုိ ဖမ္းဆီး ခ်ဳပ္ေႏွာင္လုိက္သည္။ ထုိ႔ျပင္ ျမန္မာတုိ႔သည္ ကခ်ာနယ္တြင္းသုိ႔ ဝင္ေရာက္ တုိက္ခုိက္ ၾကေလသည္။ ထုိအခ်ိန္၌ ၿဗိတိသွ်တုိ႔သည္ ေရွးယခင္ကထက္ ပုိ၍ အင္အားမ်ားစြာ ျပည့္ၿဖိဳး ေနေလသည္။ ၿဗိတိသွ်တုိ႔သည္ နပုိလီယံႏွင့္ ယွဥ္ၿပိဳင္ တည္ေဆာက္ၾကရာ၌ ကမာၻ အႏွံ႕အျပားတြင္ အႏုိင္ရခဲ့ၿပီ ျဖစ္ေလသည္။
အိႏၵိယတြင္ ၿဗိတိသွ်တုိ႔၏ စစ္ေအာင္ႏုိင္မႈကုိ ထိေရာက္စြာ အသုံးျပဳႏုိင္ေစရန္ အိႏၵိယ ႏုိင္ငံသားမ်ားက ၿဗိတိသွ်တုိ႔၏ တန္ခုိးအာဏာ လႊမ္းမုိးျခင္းကုိ အေက်ာက္အကန္ မျပဳေတာ့ဘဲ အသာတၾကည္ လက္ခံရန္ လုိေလသည္။ ထုိေၾကာင့္ ျမန္မာတို႔က ထိပါးလာသည္ဟု ယူဆေသာ အခါ၌ ၿဗိတိသွ်တုိ႔သည္ ခ်က္ျခင္း တုံ႔ျပန္မည္သာ ျဖစ္ေလသည္။ ၁၈၂၄ ခုႏွစ္၊ မတ္လ ၅ ရက္ေန႔၌ ျမန္မာႏုိင္ငံကုိ ၿဗိတိသွ်တုိ႔က စစ္ျပဳေၾကာင္း ေၾကညာလုိက္ေလသည္။
[ျပင္ဆင္ရန္] အဂၤလိပ္ ျမန္မာ ပထမ စစ္ပြဲ
ၿဗိတိသွ်တုိ႔သည္ ျမန္မာတို႔ထက္ မိမိတုိ႔က အင္အား သာေနေၾကာင္းကို ယုံၾကည္ စိတ္ခ်ၾကသည္။ ထုိ႔ျပင္ ျမန္မာ့ အေျခအေနသည္ အေပၚယံ အျမင္ထက္ ပုိမုိ၍ ခ်ဳိ႕ငဲ့ ေနသည္ဟု ယူဆသည္။ ဥပမာ ၿဗိတိသွ်ႏွင့္ ျမန္မာ စစ္ျဖစ္လွ်င္ ယုိးဒယားတုိ႔က အခြင့္ေကာင္းယူ၍ ျမန္မာတို႔ကုိ အလ်င္အျမန္ ကလဲ့စား ေခ်ၾကလိမ့္မည္ဟု လည္္းေကာင္း၊ မြန္တုိ႔က ၿဗိတိသွ်တုိ႔အား မိမိတုိ႔ကုိ ျမန္မာ့ လက္ေအာက္မွ ကယ္တင္ေပးသူ အျဖစ္ႏွင့္ ဝမ္းပန္းတသာ ႀကိဳဆုိ ၾကလိမ့္မည္ဟု လည္္းေကာင္း၊ ရခုိင္တုိ႔ကလည္း ထုိနည္းတူပင္ ရွိလိမ့္မည္ဟု လည္္းေကာင္း ေတြးထင္ ယူဆေလသည္။ၿဗိတိသွ်တုိ႔ ေတြးထင္ခ်က္သည့္ မွန္သင့္သေလာက္ မွန္သည္။ ရခုိင္သားတုိ႔သည္ ျမန္မာ အရာရွိမ်ားကုိ ႏွစ္ၿမိဳ႕ျခင္း မရွိေခ်။ ျမန္မာတုိ႔ထက္ ၿဗိတိသွ်တို႔က အင္အားသာ၍ ၿဗိတိသွ်တုိ႔သည္ စစ္ႏုိင္မည့္သူ ျဖစ္ေၾကာင္းကုိ ေကာင္းစြာ ခ်ိန္ဆ တတ္သူမ်ား ျဖစ္သည္။ ထုိေၾကာင့္ ၿဗိတိသွ်တုိ႔သည္ ရခုိင္ စစ္တပ္ တတပ္ကိုပင္ ဖြဲ႕စည္းႏိုင္ခဲ့သည္။ သုိ႔ေသာ္ ရခုိင္သားတုိ႔သည္ ရခုိင္ေဒသမွ ျမန္မာတုိ႔ ထြက္ခြာ သြားေစရန္ကုိသာ အလုိရွိသူမ်ား ျဖစ္၍ ျမန္မာတုိ႔ ဆုတ္ခြာရလ်င္ပင္ ၿဗိတိသွ် အုပ္ခ်ဳပ္မႈကုိလည္း အလိုမရွိ ျဖစ္ၾကေတာ့သည္။
ေတာင္ပုိင္း မြန္တုိ႔သည္လည္း ျမန္မာတုိ႔ကုိ ေတာ္လွန္ တုိက္ခုိက္ ေနျခင္းျဖင့္ အခ်ိန္ကုန္ လူပန္း နစ္နာ ခဲ့သည္ဟု သေဘာေပါက္ကာ ျမန္မာဘုရင္ အုပ္စုိးျခင္းကုိ အၾကည္အသာ ခံယူၾကၿပီ ျဖစ္သည္ကုိ ေတြ႔ရသည္။ သံလ်င္ရွိ မြန္ၿမိဳ႕ဝန္သည္ မိမိ ႏွစ္မကုိ ျမန္မာမင္းႏွင့္ လက္ဆက္ခဲ့သည္။ ၎သည္ ျမန္မာတုိ႔၏ တန္ခုိးအင္အား ခုိင္လုံျခင္း မရွိေတာ့ေၾကာင္းကုိ သိျမင္သည့္ အခ်ိန္အထိ ၿဗိတိသွ်တုိ႔ကုိ အကူအညီ မေပးဘဲေနခဲ့သည္။
ယိုးဒယားတုိ႔က ၿဗိတိသွ်တုိ႔ စစ္ေအာင္ႏုိင္လွ်င္ ဝင္၍ အျမတ္ထုတ္ရန္ စိတ္အား သန္လ်က္ ရွိၾကသည္။ သုိ႔ေသာ္ ၿဗိတိသွ်တုိ႔သည္ ျမန္မာတုိ႔ကုိ အလြယ္တကူ တုိက္ခုိက္ ႏွိမ္နင္း ႏုိင္သည္ဟု ယုံၾကည္မႈ မရွိေသာေၾကာင့္ ေနာက္ဆုတ္ ေနၾကေလသည္။ ျမန္မာႏုိင္ငံ ၿပိဳကြဲေသာ အခါမွ ရသမွ်ကို ဝင္ေရာက္ သိမ္းယူမည္သာ ျဖစ္ေလသည္။
ၿဗိတိသွ်တုိ႔သည္ ရန္ကုန္ကုိ သိမ္းပုိက္ၿပီးလွ်င္ ျမန္မာတုိ႔ထံမွ စစ္ေျပၿငိမ္းစကား ဆုိလာလိမ့္မည္ဟု ထင္မွတ္ ခဲ့ၾကသည္။ အကယ္၍ ရန္ကုန္ သိမ္းပုိက္ၿပီးသည့္ တုိင္ေအာင္ ျမန္မာတုိ႔က စစ္ေျပၿငိမ္းစကား မဆုိလာလွ်င္ မြန္ႏွင့္ အျခား ျမန္မာ မဟုတ္ေသာ တုိင္းရင္းသားမ်ားသည္ ၿဗိတိသွ် စစ္တပ္ႀကီးကုိ ျပည္မတြင္းသို႔ ခ်ီတက္ႏုိင္ေစရန္ သယ္ယူ ပုိ႔ေဆာင္ ေပးလိမ့္မည္ဟု ေမွ်ာ္လင့္ေနသည္။
ၿဗိတိသွ် တပ္မႀကီး၌ ဥေရာပ စစ္သည္ ၅,၀၀၀ အပါအဝင္ စစ္သည္ေပါင္း ၁၁,၀၀၀ ရွိသည္။ ၿဗိတိသွ် စစ္တပ္ႀကီးသည္ အိႏၵိယ ဆိပ္ကမ္း အသီးသီးမွ ထြက္ခြာ၍ အန္ဒမန္ ကြၽန္းစုတြင္ ဆုံေတြ႕ၿပီးေနာက္ ရန္ကုန္ ဆိပ္ကမ္းသို႔ ဝင္ၾကေလသည္။ ထုိစစ္တပ္ႀကီး အျပင္ အာသံ၊ မဏိပူရႏွင့္ ရခုိင္သုိ႔လည္း ျမန္မာတို႔ကုိ တုိက္ခုိက္ ႏွင္ထုတ္ရန္ စစ္တပ္ခြဲမ်ား ေစလႊတ္သည္။ တနသၤာရီကုိ သိမ္းရန္ အတြက္လည္း ေရတပ္ တတပ္ ေစလႊတ္လုိက္သည္။
ျမန္မာတုိ႔က ၿဗိတိသွ်တုိ႔သည္ ဘဂၤလားနယ္ကို သိမ္းပုိက္ထားသည္ႏွင့္ တခ်ိန္တည္းတြင္ ပင္လယ္ေၾကာင္းမွ ျမန္မာႏုိင္ငံသုိ႔ ဝင္ေရာက္ တုိက္ခုိက္ လိမ့္မည္ဟု တႀကိမ္ တခါမွ် စဥ္းစားမိျခင္း မရွိခဲ့ေပ။ ၁၈၂၄ ခုႏွစ္၊ ေမလ ၁၀ ရက္ေန႔တြင္ ရန္ကုန္ ဆိပ္ကမ္းသုိ႔ ၿဗိတိသွ် စစ္သေဘၤာမ်ား ေရာက္လာေသာ အခါ၌ ျမန္မာတုိ႔သည္ အံ့အား အသင့္ႀကီး သင့္ကုန္ၾကသည္။ ၿဗိတိသွ်တို႔သည္ ရန္ကုန္ကုိ အလြယ္တကူပင္ ရလုိက္ေလသည္။ သို႔ေသာ္ ရန္ကုန္ကုိ သိမ္းပိုက္ႏုိင္ျခင္းျဖင့္ ႐ုတ္တရက္ ထူးျခားျခင္း မရွိေခ်။ ျမန္မာ စစ္မွဴး စစ္ကဲတုိ႔သည္ ရန္ကုန္ ပတ္လည္တြင္ ေနထုိင္သူ အားလုံးတုိ႔ကို ေ႐ႊ႕ေျပာင္းေစသည္။ ရန္ကုန္ ဝန္းက်င္ ပတ္လည္တြင္ လူသူ ဆိတ္သုဥ္း၍ ေတာႀကီး ျမက္မဲသာလွ်င္ ရံ၍ ရွိရကား ၿဗိတိသွ်တုိ႔သည္ စားနပ္ရိကၡာႏွင့္ လမ္းျပမ်ား၊ သတင္း ေပးပုိ႔မည့္သူမ်ား၊ သယ္ယူ ပို႔ေဆာင္ ေပးမည့္သူမ်ားကုိ ရွာေဖြ မရႏုိင္ ျဖစ္ေလေတာ့သည္။ မၾကာျမင့္မီ မုိးက်၍ လာေလရာ ၿဗိတိသွ်တုိ႔မွာ ထုိေနရာမွ ထပ္မံ ေ႐ြ႕လ်ားႏုိင္ျခင္း မရွိေတာ့ဘဲ ျမန္မာတို႔ လာေရာက္ တုိက္ခုိက္ျခင္းကုိသာ ေစာင့္ဆုိင္း၍ ေနၾကရေလသည္။
ၿဗိတိသွ်တုိ႔ စစ္ေၾကညာေသာ အခ်ိန္၌ ျမန္မာတုိ႔၏ တပ္မႀကီးသည္ စစ္တေကာင္းႏွင့္ ဘဂၤလားကုိ တုိက္ခုိက္ရန္ အိႏၵိယ နယ္စပ္တြင္ ေရာက္ေနေလသည္။ သို႔ေသာ္ ျမန္မာႏုိင္ငံ အတြင္း၌ စစ္တပ္မ်ား အလ်င္အျမန္ ဖြဲ႕စည္း၍ သုံးပါး ဝန္ႀကီးႏွင္ က်ည္ဝန္ႀကီးတုိ႔ ကြပ္ကဲၿပီးလွ်င္ ၿဗိတိသွ် စစ္တပ္ကို ခုခံ တုိက္ခုိက္ၾကသည္။ ၿဗိတိသွ်တုိ႔သည္ ရန္ကုန္ကုိ သိမ္းပုိက္ၿပီးေနာက္ ေ႐ႊတိဂုံ ကုန္းျမင့္တြင္ တပ္စြဲ၍ ႀတိဂံ ပုံသ႑ာန္ ခံတပ္ တည္ေဆာက္ၾကသည္။ တပ္စခန္းထိပ္ဖ်ားမွာ ေ႐ႊတိဂုံ ဘုရား ျဖစ္၍ တပ္အေျခမွာ ရန္ကုန္ျမစ္ ျဖစ္သည္။ ျမန္မာတို႔သည္ ၾကည့္ျမင္တုိင္တြင္ တပ္စြဲၿပီးေနာက္ ထုိမွ တဆင့္ ၿဗိတိသွ် ေရတပ္ ဆုတ္ခြာရန္ သို႔မဟုတ္ မီးေလာင္ ပ်က္စီး သြားေစရန္ မီးေဖာင္မ်ားကုိ ၾကည့္ျမင္တုိင္ ဆိပ္ကမ္းမွ ေမွ်ာခ်ၾကသည္။ ဤတြင္ ၿဗိတိသွ် စစ္တပ္သည္ ၾကည့္ျမင္တုိင္ကုိ တုိက္ခုိက္၍ ပထမ ျမန္မာ ခံတပ္ကုိ သိမ္းယူေလသည္။ မင္းႀကီး မဟာ ဗႏၶဳလကုိ ရခုိင္တုိင္းမွ အျမန္ျပန္လာရန္ ဆင့္ေခၚ လုိက္ေလသည္။ စစ္သူႀကီး ဗႏၶဳလသည္ မုတ္သုန္မုိး အျပင္းထန္ဆုံး ႐ြာသြန္းေနခ်ိန္တြင္ တပ္မေတာ္ တခုလုံးႏွင့္ အေျမာက္ လက္နက္မ်ားပါ သယ္ေဆာင္၍ ရခုိင္႐ုိးမကုိ အျပင္းခ်ီတက္ ျဖတ္ေက်ာ္ ခဲ့ေလသည္။ ဤအခ်က္ျဖင့္ ျမန္မာတပ္မ်ား၏ တပ္ခ်ီ တပ္ဆုတ္ လ်င္ျမန္မႈ အစြမ္းကုိ ေပၚလြင္ေစခဲ့ရာ ၿဗိတိသွ် စစ္ဗုိလ္မ်ားပင္ အ့ံၾသ ခဲ့ၾကေလသည္။ ဤသုိ႔ေသာ ျမန္မာ့စြမ္းရည္ကုိ ေျပာက္က်ား စနစ္ စစ္ဆင္ေရးတြင္ အသုံးခ် သင့္ေသာ္လည္း ဗႏၶဳလသည္ ေခတ္မီွ လက္နက္မ်ား တပ္ဆင္၍၊ အက်အန ျပင္ဆင္ထားေသာ ရန္သူ စစ္တပ္ကုိ ေရွ႕မွေန၍ ရင္ဆုိင္ တုိက္ခုိက္ေလသည္။ ဗႏၶဳလသည္ ေ႐ႊတိဂုံ ဘုရားႏွင့္ ၾကည့္ျမင္တုိင္ကုိ အဓိက ထား၍ တုိက္ခိုက္ခဲ့သည္။ ျမန္မာတုိ႔သည္ ၿဗိတိသွ်တို႔ တပ္စြဲဌာနသုိ႔ ခံတပ္မ်ားကုိ တေျဖးေျဖး ေရွ႕သုိ႔ တုိး၍ တေ႐ြ႕ေ႐ြ႕ ခ်ဥ္းကပ္ လာၾကၿပီးေနာက္ အလုံးအရင္းႏွင့္ တုိက္ခုိက္ၾကသည္။ ၿဗိတိသွ် စစ္တပ္သည္ ေ႐ြ႕လ်ားေနေသာ ျမန္မာတပ္ နီးကပ္လာေသာ္ အဆက္မျပတ္ ပစ္ခတ္ၾကၿပီးလွ်င္ ပတ္ပတ္လည္ရွိ ျမန္မာတို႔၏ ခံတပ္မ်ားကုိ ပတ္ခတ္ ၿဖိဳဖ်က္ေလသည္။
ျမန္မာတို႔၏ ေသနတ္မွာ က်ည္တခါ ပစ္ၿပီး ေနာက္တဖန္ က်ည္သြင္းရန္ ေႏွးေကြး ေနေလရာ ဒုတိယအႀကိမ္ က်ည္မသြင္းႏုိင္မီ ၿဗိတိသွ် စစ္သားမ်ားသည္ ျမန္မာတပ္တြင္းသို႔ လွံစြပ္မ်ားျဖင့္ ဝင္ေရာက္ တုိက္ခုိက္ ႏုိင္ေလသည္။ ေရွးယခင္က ျမန္မာတို႔ အဖို႔ စစ္ေအာင္ႏုိင္မႈမ်ားကုိ ဖန္တီးခဲ့ေသာ ျမန္မာ ခံတပ္မ်ားမွာ ယခု အႀကိမ္တြင္ ျမန္မာ့ ေသတြင္းသဖြယ္ ျဖစ္ေတာ့သည္။ သို႔ေသာ္ ျမန္မာတုိ႔သည္ မေလွ်ာ့ေသာ သတၲိျဖင့္ အေသခံ၍ ခုခံ တုိက္ခုိက္ၾကသည္။ ျမန္မာတို႔သည္ လက္နက္ခ်ျခင္း၊ ထြက္ေျပးျခင္း မျပဳၾကဘဲ ဓား လွံကုိ စြဲကိုင္၍ ၿဗိတိသွ် စစ္သည္တုိ႔၏ ေသနတ္ လွံစြပ္မ်ား အၾကားသို႔ တုိးဝင္ ထုိးခုတ္ၾကရာ ၿဗိတိသွ်တုိ႔သည္ အ့ံၾသ ၾကရျပန္သည္။ တုိက္ပြဲမွာ လြန္စြာ ျပင္းထန္လွ သျဖင့္ ၿဗိတိသွ်တို႔သည္ ျမန္မာ့ တပ္မႀကီးကုိ ႐ုတ္တရက္ ထုိးေဖာက္ႏုိင္ျခင္း မရွိခဲ့ေခ်။ ျမန္မာတုိ႔လည္း ကုကၠိဳင္းတြင္ တပ္မ်ား ျပန္လည္ စု႐ုံးရန္ အခ်ိန္ရလုိက္သည္။ သို႔ေသာ္ ဤအျဖစ္မွာ ၾကာရွည္ တည္တံ့ျခင္း မရွိေပ။ ၿဗိတိသွ်တုိ႔က အျပင္းအထန္ တုိက္ခုိက္ျပန္ သျဖင့္ ျမန္မာတပ္သည္ ေ႐ြ႕လ်ားရ ျပန္သည္။ စစ္သူႀကီး ဗႏၶဳလတြင္ စစ္သည္ ၇,၀၀၀ မွ်သာ က်န္ရစ္ေသာ္လည္း ထုိစစ္သည္မ်ားႏွင့္ပင္ ဓႏုျဖဴခံတပ္သုိ႔ ေ႐ႊ႕ေျပာင္း ဆုတ္ခြာၿပီးလွ်င္ ေနျပည္ေတာ္သုိ႔ ေရွး႐ႈ ခ်ီတက္လာမည့္ ၿဗိတိသွ် စစ္ေၾကာင္းကုိ ေစာင့္ႀကိဳေနေလသည္။
ၿဗိတိသွ် စစ္ဗုိလ္ခ်ဳပ္ ဆာအာခ်ီေဘာ ကင္းဘဲလ္ ေတာင္းဆုိထားေသာ စစ္ကူတပ္ ထပ္မံ ေရာက္လာ ျပန္ေသာအခါ ၿဗိတိသွ်တို႔သည္ ျပည္ၿမိဳ႕ဘက္သုိ႔ ဆက္လက္၍ စစ္ခ်ီ တက္ေလသည္။ ဓႏုျဖဴၿမိဳ႕မွာ ဧရာဝတီ ျမစ္ေၾကာင္းႏွင့္ ပုသိမ္သို႔ ကုန္းေၾကာင္း ခ်ီႏုိင္ေသာ စစ္ေရးရာ အခ်က္အခ်ာ ဌာန ျဖစ္ေလသည္။
ျမန္မာတုိ႔ တပ္စြဲရာ ေနရာမွာ က်ယ္ျပန္႔ေသာ ပတ္ဝန္းက်င္ တဝုိက္တြင္ တခုတည္းေသာ ကုန္းျမင့္ ျဖစ္ေလသည္။ အကယ္၍ ျမန္မာတုိ႔တြင္ ေကာင္းမြန္ေသာ အေျမာက္ လက္နက္မ်ားသာ အျပည့္အစုံ ရွိခဲ့ပါလွ်င္ ျမစ္ေၾကာင္းမွ ဆန္တက္လာေသာ ၿဗိတိသွ် စစ္တပ္ကုိ အခ်ိန္ၾကာျမင့္စြာ ဟန္႔တားထားႏုိင္ခဲ့မည္ ျဖစ္ေလသည္။ ဗႏၶဳလသည္ ၿဗိတိသွ်တုိ႔၏ စစ္ဆင္ေရး ညံ့ဖ်င္းမႈမ်ား တပ္စြဲပုံ စနစ္မက်မႈမ်ားကုိ သိျမင္ေသာ္လည္း ျမန္မာ စစ္တပ္၏ စည္းကမ္းစနစ္ လက္နက္ အင္အားမွာ ၿဗိတိသွ်တုိ႔ႏွင့္ ကြာျခားလြန္း သျဖင့္ မည္သုိ႔မွ် မတတ္ႏုိင္ေခ်။ ဗႏၶဳလသည္ တႀကိမ္ ထပ္မံ စစ္ေရး နိမ့္ျခင္းျဖင့္ အသေရ မပ်က္ရေတာ့ဘဲ တုိက္ပြဲတြင္ပင္ က်ဆုံးေလသည္။ ဗႏၶဳလ က်သည္ႏွင့္ တၿပိဳင္နက္ ျမန္မာတပ္လည္း ၿပိဳကြဲ ေလေတာ့သည္။ ဤတြင္ ၿဗိတိသွ် တပ္မ်ားသည္ အဟန္႔အတား မရွိ ျပည္ၿမိဳ႕သုိ႔ ခ်ီတက္ ႏုိင္ေလေတာ့သည္။
ၿဗိတိသွ် စစ္တပ္သည္ ျပည္တြင္ တမုိးနားၾကေလရာ ျမန္မာတုိ႔ အဖို႔ ေနာက္ထပ္ စစ္တပ္ႀကီး တတပ္ ထပ္မံဖြဲ႕ရန္ အခ်ိန္ ရျပန္သည္။ အခ်ိန္ဆြဲသည့္ သေဘာျဖင့္ ျပည္ဝန္ႀကီးသည္ စစ္ေျပၿငိမ္းေရး စကားကုိ ကမ္းလွမ္းျခင္း ျပဳခဲ့သည္။ ဤသုိ႔ စကားကမ္းလွမ္း ဆဲတြင္ ထပ္မံ ဖြဲ႕စည္းေသာ ျမန္မာ တပ္ႀကီးသည္ ျပည္သုိ႔ အလ်င္အျမန္ ခ်ဥ္းကပ္ၾကသည္။ ၿဗိတိသွ်တုိ႔သည္ ျပည္ၿမိဳ႕မွ ထြက္၍ တုိက္ခုိက္ေသာ အခါ ပြဲဦးထြက္၌ အေျခမလွေသာ္လည္း ေနာက္တုိက္ပြဲမ်ားတြင္ ျမန္မာတုိ႔ ႐ႈံးနိမ့္ကာ တပ္ႀကီး တႀကိမ္ ၿပိဳကြဲ ျပန္ေလသည္။ ၿဗိတိသွ်တုိ႔ ျပည္မွ ဆက္လက္ ခ်ီတက္ရာ မလြန္သုိ႔ ေရာက္လွ်င္ စစ္ေျပၿငိမ္းပါက ၿဗိတိသွ်တုိ႔ အလုိရွိသည့္ အခ်က္မ်ားကုိ ျမန္မာတို႔က စုံစမ္းၾကသည္။ ထုိအခါ ရခုိင္၊ တနသၤာရီ၊ အာသံႏွင့္ မဏိပူရကို ၿဗိတိသွ်တုိ႔ လက္သုိ႔ အပ္ႏွင္း၍ စစ္ေလ်ာ္ေၾကးေငြ ၁ ကုေဋ ေပးရမည္ဟု ေတာင္းဆုိသည္။ ေတာင္းဆုိခ်က္ မ်ားလြန္း သျဖင့္ ျမန္မာတို႔ ျပန္ၾကသည္။
ပုဂံၿမိဳ႕ အနီးသုိ႔ ၿဗိတိသွ် စစ္တပ္ ေရာက္ေသာ အခါ ျမန္မာတုိ႔သည္ ေနာက္ဆုံးအႀကိမ္ ခုခံ တုိက္ခုိက္ ၾကေသာ္လည္း ေအာင္ျမင္ျခင္း မရွိေခ်။ ၿဗိတိသွ် စစ္တပ္သည္ ေနျပည္ေတာ္ႏွင့္ ၄၅ မုိင္ကြာေသာ ရႏၱပုိသုိ႔ ေရာက္ေသာ အခါ ျမန္မာတုိ႔သည္ ၿဗိတိသွ်တုိ႔ အလုိရွိေသာ အခ်က္မ်ားကုိ လုိက္ေလ်ာမည္ဟု ဆုိ၍ စစ္ေျပ ၿငိမ္းၾက ေလေတာ့သည္။
[1]--Mayor mt 09:24, 14 ဧျပီ 2010 (UTC)
[ျပင္ဆင္ရန္] ကိုးကား
- ↑ ၁၉၆၂ ခု၊ ပဌမႏွိပ္၊ ရန္ကုန္ တကၠသိုလ္၊ ျမန္မာႏွင့္ အေရွ႕တုိင္း ရာဇဝင္ ပါေမာကၡ ေဒါက္တာ ေက်ာ္သက္ ေရးသားတဲ့ 'ျပည္ေထာင္စု ျမန္မာႏိုင္ငံ သမိုင္း'
No comments:
Post a Comment